بررسی اثربخشی مدل نوآورانه InnoFit در ارتقای سلامت و تناسب اندام

در عصری که کم‌تحرکی به عنوان یک چالش جهانی سلامت شناخته می‌شود، پژوهش حاضر به معرفی و ارزیابی مدل «InnoFit» می‌پردازد. این مدل مفهومی که توسط رضا ناصری طراحی شده است، یک رویکرد پنج‌وجهی (طرز فکر، عادت، فعالیت، انگیزه، نتیجه) برای تغییر سبک زندگی ارائه می‌دهد. مطالعه حاضر با استفاده از مدل استاندارد «کرک‌پاتریک» و بر روی جامعه آماری ۱۰۰۰ نفری در ایران انجام شد. یافته‌ها نشان‌دهنده اثربخشی معنادار این مدل در هر چهار سطح (واکنش، یادگیری، رفتار و نتایج) است، به طوری که میانگین کاهش وزن ۲۹.۸ کیلوگرم ثبت گردید. همچنین، برای نخستین بار در ادبیات مدیریت ورزشی، مالکیت فکری این متدولوژی به صورت NFT در شبکه بلاک‌چین پالیگان ثبت شده است.

مقدمه و بیان مسئله در مدل اینوفیت

نرخ بی‌سابقه زندگی کم‌تحرک و شیوع اختلالات ناشی از چاقی در سراسر جهان، متخصصان سلامت و سیاست‌گذاران را به سمت یافتن رویکردهای نوین سوق داده است (میتال و همکاران، ۲۰۲۲). برنامه‌های مرسوم کاهش وزن اغلب بر «رژیم غذایی» یا «فعالیت بدنی صرف» تمرکز دارند و از جنبه‌های رفتاری و روان‌شناختی که زیربنای پایداری در سلامت هستند، غافل می‌مانند.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) عدم فعالیت بدنی را یکی از عوامل اصلی مرگ‌ومیر معرفی کرده و بر استراتژی‌های یکپارچه تأکید دارد. با این حال، ادبیات پژوهشی موجود با دو شکاف عمده مواجه است:

فقدان رویکرد سیستمی: کمبود مدل‌هایی که روانشناسی، رفتار و فیزیولوژی را یکپارچه کنند.

ضعف در اعتبارسنجی: نبود روش‌های ارزیابی دقیق و بلندمدت و همچنین عدم شفافیت در داده‌ها.

این مقاله با معرفی مدل InnoFit و بهره‌گیری از فناوری بلاک‌چین برای شفافیت داده‌ها، تلاشی برای پر کردن این شکاف‌های علمی است.

مبانی نظری و روش‌شناسی

مدل مفهومی InnoFit مدل InnoFit یک چارچوب نوآورانه برای مهندسی مجدد سبک زندگی است که حول پنج حلقه اصلی شکل گرفته است:

طرز فکر (Mindset): اصلاح زیرساخت‌های شناختی و نگرش فرد به بدن.

عادت (Habit): مکانیزم‌های شکل‌گیری رفتارهای پایدار و دوری از هیجانات زودگذر.

فعالیت (Activity): پروتکل‌های تمرینی علمی و هدفمند.

انگیزه (Motivation): دینامیک‌های روانی برای استمرار در مسیر.

نتیجه (Result): پایش دقیق خروجی‌ها و بازخوردگیری.

ابزار گردآوری داده‌ها

مدل کرک‌پاتریک برای سنجش اثربخشی، از مدل چهار سطحی «دانالد کرک‌پاتریک» (Kirkpatrick Model) استفاده شد که استانداردی طلایی در ارزیابی دوره‌های آموزشی و مداخلات رفتاری است:

سطح ۱ (واکنش): میزان رضایت و تعامل شرکت‌کنندگان.

سطح ۲ (یادگیری): میزان افزایش دانش و مهارت‌های خودمراقبتی.

سطح ۳ (رفتار): میزان تغییرات عملی در سبک زندگی روزمره.

سطح ۴ (نتایج): خروجی‌های ملموس و قابل اندازه‌گیری (کاهش وزن، شاخص‌های سلامت).

 نوآوری تکنولوژیک اینوفیت رضا ناصری

ثبت در بلاک‌چین برای تضمین شفافیت، پایداری و مالکیت فکری، متدولوژی و نتایج این پژوهش در شبکه بلاک‌چین Polygon و کیف پول MetaMask به صورت توکن غیرمثلی (NFT) ثبت گردید. این اقدام، مدل InnoFit را به اولین مقاله علمی ثبت شده با مالکیت فکری بلاک‌چینی در حوزه علوم ورزشی تبدیل کرده است.

یافته‌های پژوهش Innofit

این مطالعه بر روی ۱۰۰۰ شرکت‌کننده در آکادمی رضا ناصری انجام شد. تحلیل داده‌ها نتایج زیر را در چهار سطح کرک‌پاتریک نشان داد:

سطح ۱ (واکنش): ۹۵٪ از شرکت‌کنندگان از ساختار برنامه، محیط آکادمی و تعامل مربیان ابراز رضایت کامل کردند که نشان‌دهنده انگیزه بالا برای شروع است.

سطح ۲ (یادگیری): ۸۷٪ افراد گزارش دادند که مفاهیم بنیادین فیزیولوژی، تغذیه و عادات سالم را فرا گرفته و دانش آن‌ها نسبت به بدن خود افزایش یافته است.

سطح ۳ (رفتار): ۸۷٪ شرکت‌کنندگان موفق به تثبیت تغییرات در روتین‌های روزانه (خواب منظم، تغذیه سالم، تحرک) شده‌اند.

سطح ۴ (نتایج):

میانگین کاهش وزن: ۲۹.۸ کیلوگرم (در ۸۲٪ جامعه آماری).

افزایش سطح انرژی حیاتی: ۸۴٪.

افزایش اعتماد به نفس: ۸۶٪.

بحث و نتیجه‌گیری

یافته‌های این پژوهش که در «دومین کنگره بین‌المللی علوم ورزشی دانشگاه تهران» نیز به عنوان یکی از ۱۰ اثر برتر برگزیده شد، نشان می‌دهد که مدل InnoFit توانسته است بر محدودیت‌های روش‌های سنتی غلبه کند.

تلفیق «روانشناسی تغییر رفتار» با «علوم ورزشی» و تضمین اعتبار آن توسط «فناوری بلاک‌چین»، مدلی را پدید آورده است که نه تنها منجر به کاهش وزن قابل توجه (نزدیک به ۳۰ کیلوگرم) می‌شود، بلکه پایداری آن را نیز تضمین می‌کند. ثبت این مدل به عنوان NFT، گامی پیشرو در جهت حفاظت از مالکیت فکری علمی و ایجاد دارایی‌های دیجیتال در حوزه سلامت است.

با توجه به موفقیت این مدل در نمونه‌های ایرانی و برنامه‌ریزی برای اجرای نسخه بین‌المللی در اسپانیا و امارات، پیشنهاد می‌شود سیاست‌گذاران حوزه سلامت عمومی از الگوهای چندوجهی نظیر InnoFit برای مقابله با اپیدمی چاقی در سطح کلان بهره‌برداری نمایند.

منابع:

• روزنامه ستاره صبح
• ناصری، رضا. (۱۴۰۴). اثربخشی مدل تناسب‌ اندام نوآورانه InnoFit مبتنی بر بلاک‌چین با استفاده از الگوی کرک‌پاتریک. دومین کنگره بین‌المللی علوم ورزشی و پژوهش‌های میان‌رشته‌ای دانشگاه تهران.
• Mittal, et al. (2022). Sedentary lifestyle and obesity.
• Kirkpatrick, D. L. (1994). Evaluating Training Programs.