تئاتر باید تفکر به جامعه تزریق کند/ چالش‌های اجرای نمایش‌های آیینی و ایرانی

یک بازیگر تئاتر در گفت وگو با دانش نامه؛

به گزارش خبرنگار دانش نامه ـ زهره سعیدی: نمایش «هاگیرواگیر» به نویسندگی سهیل ملکی و کارگردانی مریم باقری از بیست و دوم دانش نامه ماه اجرایش را در تماشاخانه سنگلج آغاز کرده و بازیگران این کار داوود داداشی، فاطیما سرلک، علی عطایی حور، سامان کرمی، مرجان آقانوری، آرام نیک بین، محمدعادل غلامی، یاسمن عطاالهی هستند.

فاطیما سرلک بازیگر این نمایش در گفت‌وگو مشروح با دانش نامه عنوان کرد:

درباره حضورتان در نمایش برایمان بگویید چه تجربه‌ای برایتان محسوب می‌شود؟

احساس می‌کنم بازی کردن در این شیوه‌های نمایشی که ایرانی و آیینی هستند توان بیشتری برای بازیگری می‌خواهد. یکی از دلائلش هم فکر می‌کنم به خاطر این است که سرعت همه چیز در این دنیا خیلی زیاد شده، بنابراین ما هم برای نگه داشتن مخاطب مجبوریم تمام تلاشمان را کنیم. البته که در همه شیوه‌های بازیگری این حس وجود دارد و من به عنوان یک بازیگر احساس می‌کنم در هیچ کاری، کم کاری نکردم، اما این نمایش خیلی توان مضاعفی می‌طلبد به علت اینکه باید به همه جنبه‌های شنیداری صدا و جنبه‌های بدنی و جسمانی خودت توجه کرد تا بتوان روی صحنه خیلی خوب کار را ارائه داد، هم کاراکتر و هم محتوای اثر باید مورد توجه قرار بگیرد تا در مجموع ایده‌ای که کارگردان می‌خواهد پیاده شود.

چقدر متن به روز و قابل ارتباط با مخاطبین است؟

قبل از اینکه کارگردان بخواهد کار را شروع کند، آقای سهیل ملکی متن را برای بنده ارسال کرد متن را به عنوان یک خواننده خواندم تا نظر بدهم و به آقای ملکی گفتم به نظر من متن خیلی خوب از جنبه‌های کمدی خود با مخاطب ارتباط برقرار کرده است و بعد هم از زاویه دیدی نگاه کرده که شاید خیلی ویژگی خاص نویسنده است. یعنی هر کسی به اثر اینطور نگاه نکند. من احساس می‌کنم همانطور که خود آقای ملکی می‌گوید این طرح و ایده از یک حیاط قدیمی و یک آفتابه گوشه یک حیاط در ذهنش آمده و از چیزی که خیلی ساده است توانسته یک ایده خیلی جذاب و شیرین بسازد که شاید بخشی از زندگی ماست، اما هیچ وقت به آن توجه نمی‌کنیم خیلی وقت‌ها ایده‌های بزرگی در این ماجرا به ذهن آدم می‌رسد.

شما نمایش ایرانی کار میکنید در فضایی که کمتر کارگردان‌ها به سراغ آن می‌روند و در سالنی که مخصوص نمایش‌های ایرانی است، غلبه متون خارجی و متون ایرانی را چطور می‌بینید و از اینکه یک کار ایرانی می‌کنید چه حسی دارید؟

این موضوع که نویسنده خوب کم داریم را نادیده نمی‌گیرم ، خود من هم به عنوان یک مدرس دانشگاه خیلی وقت‌ها به بچه‌ها تاکید می‌کنم نویسنده ایرانی یا خارجی بودنش فرقی نمی‌کند اینکه ایده را چطور پر و بال و پرورش می‌دهد و دیالوگ‌نویسی او چطور است، درامی که در اثر آن اتفاق می‌افتد مهم است. طبیعتاً اینکه نمایش آیینی و در سنگلج اجرا می‌رود کار ما را سخت می‌کند یعنی شاید ما اگر این نمایش را در سالنی که برچسب آیینی ندارد اجرا می‌کردیم آنقدر خودمان هم تاکید برای یک سری جنبه‌ها نداشتیم. بنابراین رسالت ما دراین سالن و با جنس مخاطب خاص خود سخت تر بود.

تئاتر کار کردن حال شما را خوب می‌کند؟

صادقانه اوایل که تئاتر کار می‌کردم خیلی جنبه حال خوب کن تئاتر برایم بیشتر بود، نه اینکه الان از بین رفته باشد هنوز هم تئاتر برایم انرژی و هیجان می‌آورد و به تئاتر پناه می‌برم تا حالم خوب شود،‌ اما به هرحال شرایط خاصی هم امروز بر تئاتر حاکم است که دیگر انرژی قبل را ندارد. اینکه به عنوان یک تئاتری باید به همه چیز فکر کنیم و تنها تئاتر نیست که ذهن ما را درگیر می‌کند و رسالتمان است، بلکه از صدها ممیزی و راهکار رای جذب مخاطب و فضای مناسب باید رد شویم ، خیلی شرایط کار را سخت می‌کند. بنابراین امروز هم حال تئاتر ما چون دیگر جنبه‌های زندگی‌مان است ، چرا که حال تئاتر ما هم مثل قدیم نیست. اما همین هم اگر نباشد یک بخش از وجودم کم است و مدام دنبالش می‌گردم.

امروز غلبه فضای مجازی بر ارتباطات حضوری ما آدم‌ها سرعتی گرفته که هرچه خواستیم در فضای مجازی پیدا کردیم، این چه حسی به شما می‌دهد و این که خود شما چقدر اهل فضای مجازی و دنیای دیجیتال هستید؟

من هم طبیعتا چون دیگر مردم جامعه در فضای مجازی حضور دارم اما سعی می‌کنم آن را در کنترل خودم داشته باشم، چرا که حس می‌کنم باید به این جنبه‌های زندگی‌مان اختیار داشته باشیم وگرنه ما را تحت کنترل و در صدر زندگی ما قرار می‌‌گیرند. بنابراین مطلقا آن را کنار نمی‌گذارم اما بیشتر وقت خود را به خواندن و نوشتن می‌گذرانم تا حالم خوب شود، جانم سرو سامان پیدا کند.

فضای مجازی تا حدی سلیقه مخاطب را هم نزول داده است، مخاطبی که سال‌ها قبل تئاتر می‌دید الان وقتش را با فضای مجازی می‌گذراند هر چند الان هم اعتقاد دارم اگر نمایشی خوب باشد مخاطب خود را حفظ می‌کند. خاطرم می‌آید که دانشجوی تئاتر بودم و در طول سال تحصیلی می‌دانستیم جشنواره فجر چه کارهایی از خارج از کشور و چه کارهایی داخلی دارد ، در طول دوران تحصیل پول‌هایمان را جمع می کردیم تا بلیت تئاتر بخریم و کارهای خوب را خریداری کنیم الان دیگر خود تئاتری‌ها هم حوصله کار کردن و وقت گذاشتن مثل قبل را ندارند.

به نظر من تئاتر باید به جامعه تفکر تزریق کند اگر فرد تفکر را از تئاتر نگیرد صرفا یک جنبه نمایشی کارها دارد ، خیلی از نمایش‌ها الان در همین حد نزول کرده است. من الان نمی‌توانم بگویم که مثل قبل در تئاتر سازندگی دارم، من هر آنچه از تئاتر به دست آوردم برای سال‌های قبل است، پرورشی که در صدا، جسم، روح و روانم ایجاد شده چرا که از وجودم در تئاتر مایه گذاشتم. در حال حاضر شرایط اینطور نیست تئاتر ماهیت دیگری پیدا کرده است،‌ تمرین‌ها سرعت گرفته و اجراها هم در چشم به هم زدنی تمام می‌شود.