علت مفعول شدن پسرها

گرایش به نقش مفعول در روابط جنسی مردان، یک پدیده طبیعی و بخشی از طیف وسیع و متنوع تمایلات جنسی انسان است و نه یک اختلال یا بیماری. این ترجیح می تواند ریشه های عمیقی در عوامل روانشناختی، فیزیولوژیکی و حتی تا حدودی اجتماعی داشته باشد که هر یک به نوعی در شکل گیری آن نقش ایفا می کنند. درک این عوامل برای افزایش آگاهی و کاهش قضاوت های نادرست ضروری است.

تنوع در گرایش ها و ترجیحات جنسی، یکی از بارزترین ویژگی های طبیعت انسانی است. در دنیایی که به سرعت در حال تغییر و تکامل است، درک عمیق و احترام به این تفاوت ها اهمیت فزاینده ای پیدا می کند. هر فرد، در مسیر خودشناسی جنسی، ممکن است ترجیحات و تمایلات منحصر به فردی را تجربه کند که لزوماً با هنجارهای سنتی همخوانی ندارد. این مقاله با هدف ارائه یک دیدگاه جامع، علمی و همدلانه، به بررسی پدیده مفعول بودن در روابط جنسی مردان، به ویژه در بستر همجنس گرایی می پردازد. ما در اینجا تلاش خواهیم کرد تا با شفافیت و بی طرفی، به سؤال اصلی علت مفعول شدن پسرها پاسخ دهیم و باورهای غلط و تابوهای مرتبط با آن را به چالش بکشیم.

در این راستا، ما نه تنها عوامل روانشناختی، بیولوژیکی و اجتماعی مؤثر را بررسی می کنیم، بلکه تأکید خواهیم کرد که این ترجیح، برخلاف برخی تصورات قدیمی، به هیچ عنوان یک اختلال نیست. هدف نهایی، کمک به خواننده برای دستیابی به درکی عمیق تر از این بُعد از تمایلات جنسی، و در صورت لزوم، معرفی مسیرهای صحیح برای جستجوی کمک یا مشاوره تخصصی است. این مقاله به دنبال ترویج خودپذیری، احترام متقابل و آگاهی بخشی در مورد یکی از جنبه های غالباً نادیده گرفته شده یا قضاوت شده از روابط جنسی است.

تعریف فاعل، مفعول و دوطرفه در روابط جنسی مردان

در بستر روابط جنسی، به خصوص میان مردان همجنس گرا یا دوجنس گرا، نقش های جنسی غالباً با اصطلاحات فاعل، مفعول و دوطرفه تعریف می شوند. این اصطلاحات به پوزیشن یا ترجیح افراد در حین آمیزش جنسی اشاره دارند و بخش مهمی از چگونگی تجربه و ابراز جنسیت در این روابط را تشکیل می دهند.

• فاعل (Top): فردی است که در طول آمیزش جنسی، عمل دخول را انجام می دهد. این نقش می تواند شامل دخول مقعدی یا دهانی باشد و نشان دهنده تمایل فرد به ایفای نقش فعال و نفوذگر است.
• مفعول (Bottom): فردی است که دخول را می پذیرد و آمیزش جنسی روی او انجام می گیرد. این نقش به تمایل فرد برای دریافت و پذیرش دخول اشاره دارد.
• دوطرفه (Versatile/Switch): فردی است که هم از ایفای نقش فاعل و هم از ایفای نقش مفعول لذت می برد و می تواند در موقعیت های مختلف یا با شرکای جنسی متفاوت، هر دو نقش را ایفا کند. این انعطاف پذیری نشان دهنده عدم تمایل به محدود کردن خود به یک نقش خاص است.

اهمیت دارد که این نقش ها را صرفاً به عنوان ترجیحات جنسی یا موقعیت های آمیزشی در نظر بگیریم و نه لزوماً به عنوان تعاریف سفت و سخت از هویت جنسی یک فرد. یک مرد همجنس گرا ممکن است در یک رابطه مفعول باشد و در رابطه ای دیگر، به دلایل مختلف، نقش فاعل را بر عهده بگیرد. این پویایی ها و انعطاف پذیری ها، پیچیدگی و غنای روابط جنسی انسانی را نشان می دهند.

واژه های دیگری نیز برای توصیف نقش ها وجود دارند، مانند کنار یا ساید که به افرادی اشاره دارد که تمرکزشان بر اعمال آمیزشی غیر از رابطه مقعدی است، یا سافت که به معنای فعالیت های جنسی با شدت کمتر است. در نهایت، این تقسیم بندی ها ابزارهایی برای توصیف و درک بهتر ترجیحات فردی هستند و نه برچسب هایی ثابت و غیرقابل تغییر.

آیا مفعول بودن یک اختلال یا بیماری است؟

یکی از مهم ترین و اساسی ترین سؤالاتی که در مورد ترجیح مفعول بودن مطرح می شود، این است که آیا این تمایل یک اختلال یا بیماری محسوب می شود؟ پاسخ قاطعانه و بر اساس استانداردهای پزشکی و روانشناسی روز دنیا، خیر است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) و انجمن روانپزشکی آمریکا (APA)، از طریق راهنماهای تشخیصی مانند DSM-5 (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی)، به صراحت اعلام کرده اند که همجنس گرایی و ترجیحات جنسی مرتبط با آن، از جمله ایفای نقش مفعول، به خودی خود اختلال روانی یا بیماری نیستند.

در گذشته، متأسفانه، تمایلات جنسی غیرهترونورماتیو (غیرهم جنس گرایانه) اغلب به عنوان بیماری یا انحراف تلقی می شدند. این دیدگاه ها، ریشه در تعصبات اجتماعی، فرهنگی و مذهبی داشتند و نه شواهد علمی. با پیشرفت دانش روانشناسی، سکسولوژی و درک عمیق تر از پیچیدگی های هویت و تمایلات جنسی انسان، جامعه علمی به این نتیجه رسید که تنوع جنسی، بخشی طبیعی از وجود انسانی است. هرگونه تلاشی برای درمان یا تغییر این گرایش ها، نه تنها غیرضروری و غیرعلمی است، بلکه می تواند آسیب های روانی جدی به افراد وارد کند.

تصوراتی که مفعول بودن را با زنانه بودن، بیماری، یا هرزگی مرتبط می دانند، کاملاً اشتباه و ریشه در نگرش های هوموفوبیک و مردسالارانه دارند. این باورهای متعصبانه، به جای اینکه از علم سرچشمه بگیرند، از انگ های اجتماعی و فرهنگی تغذیه می کنند و به خصوص در قالب شوخی ها و تمسخرها در جامعه ترویج می شوند.

مشکلی که افراد دارای ترجیح مفعول ممکن است با آن روبرو شوند، شرم مفعول بودن (Bottom Shame) است. این شرم، نه از خودِ ترجیح جنسی، بلکه از فشارهای اجتماعی، قضاوت ها و انگ هایی ناشی می شود که جامعه بر این افراد تحمیل می کند. احساس نالایق بودن برای احترام، عشق یا لذت، خودسرزنش گری و تجربه لذت کمتر در رابطه، همگی از پیامدهای این شرم تحمیل شده هستند. مقابله با این شرم و ترویج خودپذیری، نیازمند آگاهی بخشی گسترده و تغییر نگرش های اجتماعی است تا افراد بتوانند با آسودگی خاطر، ترجیحات جنسی خود را بپذیرند و ابراز کنند.

بررسی عوامل موثر بر ترجیح مفعول بودن

ترجیح مفعول بودن در روابط جنسی مردان، نتیجه تعامل پیچیده ای از عوامل مختلف است. درک این عوامل کمک می کند تا از دیدگاه های ساده انگارانه یا تقلیل گرایانه دوری کرده و به یک فهم جامع و چندبعدی دست یابیم.

عوامل روانشناختی و شخصیتی

بسیاری از ریشه های تمایل به نقش مفعول، در ژرفای روان فرد و ساختار شخصیتی او نهفته است. این عوامل می توانند شامل موارد زیر باشند:

• تمایل به دریافت و پذیرش (Receptivity): برخی افراد به طور طبیعی تمایل بیشتری به دریافت کردن و پذیرش دارند تا انجام دادن. این تمایل می تواند در جنبه های مختلف زندگی، از جمله روابط جنسی، خود را نشان دهد. لذت بردن از حالت پذیرندگی و اجازه دادن به شریک جنسی برای نفوذ، می تواند منبع عمیقی از رضایت باشد.
• لذت از تسلیم شدن یا رها کردن کنترل: برای برخی، لذت جنسی نه تنها از تحریک فیزیکی، بلکه از حس تسلیم شدن و رها کردن کنترل به دست می آید. این رها کردن می تواند یک تجربه قدرتمند و رهایی بخش باشد، به خصوص در دنیایی که افراد دائماً در تلاش برای کنترل جنبه های مختلف زندگی خود هستند. تسلیم شدن به شریک جنسی و اجازه دادن به او برای هدایت تجربه، می تواند حس اطمینان و ارتباط عمیق را تقویت کند.
• ویژگی های شخصیتی: برخی ویژگی های شخصیتی ممکن است با ترجیح مفعول بودن همبستگی داشته باشند. برای مثال، افرادی با تمایلات بیشتر به همدلی، پذیرا بودن، یا حتی درون گرایی، ممکن است بیشتر به سمت این نقش تمایل پیدا کنند. البته این به معنای یک قانون کلی نیست و تنوع در شخصیت افراد مفعول بسیار زیاد است. ارتباط نزدیکی با اعتماد، امنیت و آسیب پذیری دارد.
• تجارب اولیه جنسی و نقش آن ها: تجارب اولیه جنسی، به خصوص در دوران نوجوانی و اوایل جوانی، می توانند تأثیر عمیقی بر شکل گیری ترجیحات جنسی داشته باشند. یک تجربه مثبت و لذت بخش در نقش مفعول، می تواند این ترجیح را تقویت کند. در مقابل، تجارب منفی می توانند منجر به سرکوب یا حتی انزجار از این نقش شوند.
• پویایی روابط قدرت: در برخی موارد، ترجیح مفعول بودن می تواند با پویایی های قدرت در یک رابطه جنسی یا عاطفی مرتبط باشد. این به معنای ناتوانی یا ضعف نیست، بلکه می تواند بخشی از بازی نقش ها و فانتزی های جنسی باشد که در آن فرد از اینکه شریکش نقش غالب را ایفا کند، لذت می برد. این پویایی ها می توانند در چارچوبی توافقی و سالم، به غنای تجربه جنسی بیفزایند.

عوامل بیولوژیکی و فیزیولوژیکی

در کنار ابعاد روانشناختی، بدن انسان و فیزیولوژی آن نیز نقش مهمی در شکل گیری ترجیحات جنسی ایفا می کند. گرچه تحقیقات در این زمینه هنوز در حال توسعه است، اما شواهد موجود به نکات زیر اشاره دارند:

• تاثیر تحریک پروستات (Prostate Stimulation): غده پروستات در مردان، که در پشت کیسه بیضه و زیر مثانه قرار دارد، به شدت به تحریکات عصبی حساس است. تحریک این غده از طریق دیواره مقعدی می تواند منجر به ارگاسم های بسیار شدید و متفاوت از ارگاسم های آلت تناسلی شود. برای بسیاری از مردانی که نقش مفعول را ترجیح می دهند، لذت حاصل از تحریک پروستات عامل اصلی این گرایش است.
• حساسیت های عصبی در ناحیه مقعدی و لگنی: ناحیه مقعدی دارای تعداد زیادی پایانه های عصبی است که آن را به یک منطقه ارگونومیک (Erogenous Zone) بسیار حساس تبدیل می کند. برخی افراد ممکن است به طور طبیعی دارای حساسیت عصبی بیشتری در این ناحیه باشند که تجربه لذت از دخول مقعدی را برای آن ها بیشتر می کند. همچنین، عضلات کف لگن و اسفنکتر مقعدی، هنگام دخول، می توانند احساسات متفاوتی از فشار، کشش و پرشدگی ایجاد کنند که برای برخی بسیار لذت بخش است.
• هورمون ها و ژنتیک: تحقیقات در مورد نقش هورمون ها (مانند تستوسترون یا استروژن) و عوامل ژنتیکی در شکل گیری ترجیحات جنسی هنوز در مراحل اولیه است و نتایج قطعی به دست نیامده است. این موضوع به احتمال زیاد یک پدیده چندعاملی است که هیچ ژن یا هورمون واحدی به تنهایی مسئول آن نیست. با این حال، پتانسیل وجود برخی تمایلات بیولوژیکی اولیه که می توانند در تعامل با عوامل روانشناختی و محیطی به ترجیحات خاصی منجر شوند، قابل بررسی است.

جامعه علمی معتقد است که گرایش ها و ترجیحات جنسی، از جمله تمایل به نقش مفعول، یک پدیده پیچیده چندعاملی است که ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، روانشناختی و محیطی در آن نقش دارند و به هیچ وجه یک انتخاب صرف یا یک اختلال نیست.

عوامل اجتماعی و فرهنگی

محیط اجتماعی و فرهنگی نیز، هرچند ممکن است به اندازه عوامل درونی قوی نباشد، اما می تواند در ابراز، سرکوب یا حتی شکل گیری برخی جنبه های ترجیحات جنسی تأثیرگذار باشد:

• تاثیر محیط و الگوبرداری: هرچند گرایش های جنسی عمیقاً ریشه در درون فرد دارند، اما محیط اجتماعی و الگوهایی که فرد از طریق رسانه ها، دوستان یا خانواده مشاهده می کند، می تواند بر چگونگی درک و ابراز این گرایش ها تأثیر بگذارد.
• مواجهه با پورنوگرافی یا محتوای جنسی: مواجهه با انواع مختلف پورنوگرافی و محتوای جنسی می تواند بر فانتزی ها و ترجیحات جنسی افراد تأثیر بگذارد. تماشای نقش های خاص در این محتواها ممکن است باعث کنجکاوی و تمایل به تجربه آن نقش ها در دنیای واقعی شود.
• نقش انگ اجتماعی و انتظارات جامعه: در بسیاری از فرهنگ ها، به خصوص فرهنگ های مردسالار، نقش مفعول به غلط با ضعف یا زنانه بودن مرتبط دانسته می شود. این انگ اجتماعی و انتظارات سفت و سخت از مردانگی می تواند باعث شود که افراد دارای این ترجیح، احساس شرم یا گناه کنند و تمایل خود را سرکوب نمایند. این سرکوب می تواند منجر به مشکلات روانی مانند اضطراب، افسردگی و کاهش عزت نفس شود.
• تفاوت های منطقه ای و فرهنگی در پذیرش نقش ها: آمارها نشان می دهد که درصد ترجیحات فاعل، مفعول و دوطرفه در مناطق مختلف جغرافیایی و فرهنگی می تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال، یک مطالعه بر روی ۵۵,۴۶۴ پروفایل در یک سایت اجتماعی، در ایالات متحده نشان داد که ۳۱٫۹۲٪ مفعول بودن را ترجیح می دهند، در حالی که این آمار در ایالت های مختلف متفاوت است. این تفاوت ها می تواند به نحوه پذیرش و ابراز آشکار این ترجیحات در جوامع مختلف مربوط باشد. در برخی مناطق، آزادی بیشتری برای ابراز ترجیحات جنسی وجود دارد، در حالی که در مناطق دیگر، انگ اجتماعی قوی تر است.

ترجیح یا هویت؟ تفاوت ها و همپوشانی ها

درک تفاوت میان ترجیح جنسی و هویت جنسی برای پرداختن به پدیده مفعول بودن بسیار حیاتی است. ترجیح مفعول بودن می تواند صرفاً یک جنبه از فعالیت جنسی یک فرد باشد، بدون آنکه تعریف کننده کل هویت جنسی او باشد. برای برخی، ایفای نقش مفعول تنها یک ترجیح در بستر یک رابطه جنسی است؛ ممکن است در موقعیت های دیگر یا با شرکای متفاوت، نقش های دیگری را نیز تجربه کنند یا حتی دوطرفه باشند. این انعطاف پذیری نشان می دهد که ترجیحات جنسی می توانند سیال و متغیر باشند و لزوماً به یک برچسب ثابت محدود نمی شوند.

با این حال، برای عده ای دیگر، ترجیح مفعول بودن می تواند جزئی جدایی ناپذیر از هویت جنسی آن ها باشد. این افراد ممکن است عمیقاً با این نقش ارتباط برقرار کرده و آن را بخش مهمی از درک خود از جنسیت و رابطه بدانند. در این حالت، مفعول بودن فراتر از یک انتخاب یا پوزیشن صرف رفته و به یک هویت درونی تبدیل می شود که بر خودپنداره و نحوه ارتباط فرد با جهان تأثیر می گذارد.

اهمیت دارد که از برچسب زنی های سفت و سخت خودداری کنیم. هر فردی باید آزادی داشته باشد تا ترجیحات و هویت جنسی خود را به شیوه ای که برایش معنادار است، تعریف و ابراز کند. درک این تفاوت ها و همپوشانی ها به ما کمک می کند تا دیدگاهی بازتر و پذیرا تر نسبت به تنوع تجربیات جنسی انسان داشته باشیم و به افراد اجازه دهیم بدون ترس از قضاوت، خود واقعی شان باشند.

مدیریت احساسات و چالش های مرتبط

افرادی که ترجیح مفعول بودن را دارند، به خصوص در جوامعی که این تمایل با انگ و قضاوت همراه است، ممکن است با چالش های عاطفی و روانی متعددی روبرو شوند. مدیریت این احساسات برای حفظ سلامت روان و تجربه یک زندگی جنسی و عاطفی رضایت بخش ضروری است.

1. کنار آمدن با شرم، ترس یا اضطراب: احساس شرم (Bottom Shame)، ترس از طرد شدن، یا اضطراب در مورد پذیرفته شدن توسط شریک یا جامعه، می تواند بسیار مخرب باشد. اولین گام، پذیرش این احساسات به عنوان واکنش های طبیعی به فشارهای اجتماعی است، نه نشانه ای از مشکل در خود فرد. جستجوی فضاهای امن (مانند گروه های حمایتی یا انجمن های آنلاین) که در آن ها می توان بدون ترس از قضاوت صحبت کرد، بسیار کمک کننده است.
2. اهمیت برقراری ارتباط صادقانه با شریک جنسی: صداقت و شفافیت با شریک جنسی در مورد ترجیحات، فانتزی ها و نیازها، پایه ای برای یک رابطه سالم و لذت بخش است. صحبت کردن در مورد تمایل به نقش مفعول می تواند چالش برانگیز باشد، اما شریکی که واقعاً متعهد به رابطه است، این صداقت را ارج می نهد. این ارتباط باید بر پایه احترام متقابل و درک باشد.
3. چگونه می توان از یک تجربه جنسی سالم و لذت بخش بهره مند شد؟
   • بهداشت: رعایت بهداشت شخصی، به خصوص در رابطه مقعدی، برای پیشگیری از عفونت ها و افزایش راحتی ضروری است. استفاده از دوش مقعدی (enema) قبل از رابطه می تواند به اطمینان خاطر کمک کند.
   • آمادگی: آرامش روان و آمادگی جسمی نقش کلیدی دارند. استفاده از روان کننده های کافی (lubricants) و شروع آهسته برای انبساط تدریجی، می تواند تجربه را بسیار دلپذیرتر کند.
   • رضایت و ارتباط مداوم: رضایت همیشگی و ارتباط کلامی مداوم در حین رابطه جنسی، تضمین کننده تجربه ای امن و لذت بخش برای هر دو طرف است. نباید از بیان احساس درد، ناراحتی یا حتی لذت بیشتر در حین رابطه جنسی ابایی داشت.
4. معرفی منابع کمکی: در صورتی که فرد با احساسات منفی شدید، شرم فلج کننده، یا مشکلات در برقراری ارتباط با شریک جنسی خود مواجه است، کمک حرفه ای توصیه می شود.
   • سکس تراپیست ها: متخصصانی هستند که در زمینه مسائل جنسی آموزش دیده اند و می توانند به افراد در درک ترجیحات جنسی، حل مشکلات جنسی و بهبود روابط کمک کنند.
   • روانشناسان متخصص در حوزه مسائل جنسی: این متخصصان می توانند به مدیریت اضطراب، افسردگی و سایر چالش های روانی ناشی از انگ اجتماعی یا سرکوب ترجیحات جنسی کمک کنند.

هدف نهایی، دستیابی به یک زندگی جنسی سالم، ایمن و رضایت بخش است که در آن فرد بتواند بدون ترس و شرم، خود واقعی اش را ابراز کند و از تجربه های جنسی خود لذت ببرد.

نتیجه گیری: پذیرش و درک

در پایان، بار دیگر تأکید می کنیم که ترجیح مفعول بودن در روابط جنسی مردان، یک جنبه طبیعی و مشروع از تنوع جنسی انسان است و نه یک ناهنجاری، بیماری یا اختلال روانی. این ترجیح، محصول پیچیده ای از عوامل روانشناختی، فیزیولوژیکی و محیطی است که هر یک به نوبه خود در شکل گیری آن نقش دارند. درک این واقعیت نه تنها برای افرادی که این ترجیح را دارند، بلکه برای جامعه ای که به دنبال احترام و پذیرش تنوع انسانی است، حیاتی است.

پذیرش خود و احترام به ترجیحات جنسی دیگران، ستون های اصلی یک جامعه سالم و همدل هستند. آموزش و آگاهی بخشی در مورد گرایش ها و ترجیحات جنسی مختلف، می تواند به کاهش انگ اجتماعی، رفع سوءتفاهم ها و ایجاد فضایی امن تر برای ابراز وجود کمک کند. هر فرد سزاوار این است که بدون ترس از قضاوت یا تبعیض، هویت و تمایلات جنسی خود را کشف کرده و در روابطی سالم و رضایت بخش شرکت کند. با ترویج درک و همدلی، می توانیم به ساختن دنیایی کمک کنیم که در آن همه افراد بتوانند با تمام وجود، خودشان باشند.