ضرورت استحصال عناصر با ارزش افزوده از آب شیرین کن‌ها/ حمایت معاونت علمی از فناوری‌هایی که متناسب با اقلیم کشورند

در گفت‌وگو با دانش نامه مطرح شد؛

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های مواد و ساخت پیشرفته معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان بر ضرورت استحصال عناصر با ارزش افزوده از آب شیرین‌کن‌ها خبرداد و گفت: ریسک سرمایه‌گذاری به روی فناوری‌هایی که متناسب با اقلیم و زیست بوم کشور هستند را می‌پذیریم تا فناوری بومی داشته باشیم.

مصطفی میلانی، دکترای مهندسی مواد و دبیر ستاد توسعه فناوری‌های مواد و ساخت پیشرفته معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری دانش نامه گفت: یکی از منابع آب شیرین شهر‌های جنوبی کشورمان با آب شیرین کن‌ها تامین می‌شود. در ساز و کار آب شیرین کن‌ها آب شور دریا به دو قسمت (به شدت غلیظ و به شدت رقیق) تقسیم بندی می‌شود. 

وی افزود: قسمت رقیق به عنوان آب شیرین مصرف می‌شود. قسمت غلیظ آن آب شوری است که اگر به محیط دریا وارد شود، مشکلات محیط زیستی زیادی به بار می‌آورد، زیرا غلظت نمک آن به شدت بالاست و آن قسمت از محیط زیست دریا را تخریب می‌کند.

وی اظهارکرد: آب غلیظ شور حاوی عناصر ارزشمندی شامل کلسیم، منیزیم، پتاسیم و… است. در حال حاضر کشور‌های حاشیه خلیج فارس از این ترکیب غلیظ عناصر با ارزش افزوده بالا استحصال می‌کنند. این عناصر می‌توانند در صنایع داروسازی، فولادی و دیگر صنایع مورد استفاده قرار گیرند.

وی تصریح کرد: امروزه دنیا هزینه آب شیرین اش را با استحصال این عناصر کاهش داده است، زیرا استفاده از آب شیرین کن‌ها از نظر اقتصادی نسبت به آب‌های سطح زمین مقرون به صرفه و قابل رقابت نیست، اما اگر حلقه دوم زنجیره ارزش در آنها ایجاد شود، این آب ارزشمند می‌شود و قابلیت رقابت اقتصادی پیدا می‌کند. 

به گفته وی، در ایران نیز اکنون به دلیل نبود آب شیرین از آب شیرین کن‌ها استفاده می‌شود و گرنه اصلا از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست.

وی خاطرنشان کرد: معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری و ستاد توسعه فناوری‌های مواد و ساخت پیشرفته کاملا به مسئله وجود آب شور در آب شیرین کن‌ها واقف است. اهمیت این موضوع باعث شده در مجامع علمی مانند شهرک علمی و تحقیقاتی، پارک علم و فناوری و دانشگاهی این موضوع را مطرح کند.

میلانی ادامه داد: شاید استحصال منیزیم اکنون صرفه اقتصادی به دنبال نداشته باشد، اما یکی از فناورانی که با این مساله مواجه شده بود، راه حلی برای آن مطرح کرد و پیشنهاد داد معادن منیزیم سواحل جنوبی کشور را با این آب شور ترکیب کنیم تا میزان منیزیم آب بالاتر برود که استحصال آن صرفه اقتصادی به همراه داشته باشد و بدین طریق ارزش افزوده‌ای ایجاد کنیم.

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های مواد و ساخت پیشرفته معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان عنوان کرد: وظیفه ستاد مطرح کردن و سرمایه گذاری روی چنین مسایلی است. از سوی دیگر فناوران کشور راه حلی برای رفع این مسائل ارائه می‌دهند که معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری از آن طرح‌ها حمایت می‌کند تا مسیری جدیدی در این حوزه‌ها ایجاد شود.

وی در پایان گفت: شاید این مسیر، مسیری نباشد که در دنیا اجرا شده باشد. ما در معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان و ستاد توسعه فناوری‌های مواد و ساخت پیشرفته این ریسک را می‌پذیریم و سرمایه گذاری می‌کنیم تا متناسب با اقلیم و زیست بوم کشور یک فناوری بومی داشته باشیم.