شرایط کنکور جدید

کنکور سراسری به عنوان یکی از مهم ترین آزمون های ورودی به دانشگاه ها در ایران، همواره دستخوش تغییرات و تحولات بوده است. برای سال های 1404 و 1405، قوانین و مقررات جدیدی به تصویب رسیده که شامل کنکور دو مرحله ای، تأثیر قطعی و افزایش سهم سوابق تحصیلی، و حذف دروس عمومی از آزمون است. آگاهی از تمامی جنبه های این شرایط برای داوطلبان و خانواده هایشان برای برنامه ریزی دقیق و هوشمندانه مسیر تحصیلی ضروری است. این مقاله به صورت جامع و تخصصی به تشریح تمامی این تغییرات می پردازد تا داوطلبان با درک کاملی از آن ها، برای موفقیت در این رقابت علمی آماده شوند.

ساختار نوین کنکور سراسری: تحولات کلیدی آزمون

نظام برگزاری کنکور سراسری دستخوش تغییرات بنیادینی شده است که هدف آن کاهش استرس داوطلبان و تمرکز بر آموزش مفهومی است. این تحولات عمدتاً از سال 1402 آغاز شده و برای سال های 1404 و 1405 با جزئیات بیشتری اجرایی خواهند شد.

کنکور دو مرحله ای: نوبت های برگزاری آزمون

یکی از مهم ترین تغییرات، برگزاری کنکور سراسری در دو نوبت مجزا در سال است. نوبت اول عموماً در اردیبهشت ماه و نوبت دوم در تیرماه برگزار می شود. این تغییر به داوطلبان فرصت بیشتری برای بهبود عملکرد خود می دهد.

• امکان شرکت در هر دو نوبت: داوطلبان می توانند در هر دو نوبت اردیبهشت و تیر ماه در آزمون شرکت کنند.
• انتخاب بهترین نمره: سازمان سنجش بالاترین نمره کسب شده توسط داوطلب در هر درس تخصصی را از میان دو نوبت کنکور برای محاسبه نمره کل لحاظ می کند. این امر به کاهش فشار روانی ناشی از یک بار برگزاری آزمون کمک شایانی می کند.
• اعتبار کارنامه: کارنامه آزمون های تخصصی کنکور تا دو سال برای انتخاب رشته و پذیرش در دانشگاه ها اعتبار دارد. این بدان معناست که داوطلبان می توانند از نمرات کسب شده در کنکور سال جاری، برای سال آینده نیز استفاده کنند.

این رویکرد جدید، انعطاف پذیری بیشتری را برای دانش آموزان فراهم می آورد تا در صورت عدم رضایت از عملکرد خود در نوبت اول، فرصت جبران در نوبت دوم را داشته باشند.

حذف دروس عمومی از کنکور سراسری

از دیگر تغییرات مهم در کنکور سراسری، حذف کامل دروس عمومی (مانند ادبیات فارسی، عربی، معارف اسلامی و زبان خارجی) از آزمون کتبی است. تأثیر این دروس به طور کامل به سوابق تحصیلی دانش آموزان در امتحانات نهایی منتقل شده است.

این تغییر، رویکرد مطالعه داوطلبان را به طور چشمگیری متحول می کند. از این پس، تمرکز اصلی داوطلبان باید بر دروس تخصصی رشته مورد نظر در آزمون کنکور و همچنین کسب نمرات بالا در دروس عمومی و تخصصی در امتحانات نهایی پایه دوازدهم و یازدهم (که به عنوان سوابق تحصیلی محسوب می شوند) باشد.

با این حال، اهمیت دروس عمومی کاسته نشده است، بلکه شیوه ارزیابی آن ها تغییر یافته و به بخش امتحانات نهایی منتقل شده است. بنابراین، کسب نمرات عالی در این دروس در امتحانات نهایی برای موفقیت کلی در کنکور و قبولی در رشته های برتر بسیار حیاتی است.

نقش محوری سوابق تحصیلی در کنکور جدید

تأثیر سوابق تحصیلی در کنکور سراسری، به ویژه برای سال های 1404 و 1405، از حالت مثبت به قطعی تغییر یافته و سهم آن به طور قابل توجهی افزایش یافته است. این تغییر به معنای آن است که نمرات امتحانات نهایی دانش آموزان، نقش غیرقابل انکاری در رتبه نهایی کنکور و در نتیجه، در قبولی دانشگاهی آن ها ایفا خواهد کرد.

میزان و نحوه تأثیر سوابق تحصیلی

سوابق تحصیلی شامل نمرات امتحانات نهایی دروس عمومی و تخصصی است که توسط وزارت آموزش و پرورش برگزار می شود. میزان تأثیر این سوابق برای سال های آتی به شرح زیر است:

• برای کنکور 1404: تأثیر 60 درصدی سوابق تحصیلی شامل نمرات امتحانات نهایی پایه دوازدهم و یازدهم خواهد بود. این بدان معنی است که 60 درصد از نمره کل داوطلب از طریق معدل کتبی امتحانات نهایی و 40 درصد باقیمانده از طریق نمرات آزمون تخصصی کنکور سراسری محاسبه می شود.
• برای کنکور 1405 و سال های بعد: همانند سال 1404، تأثیر 60 درصدی سوابق تحصیلی شامل نمرات امتحانات نهایی پایه دوازدهم و یازدهم ادامه خواهد داشت و 40 درصد نمره کل از طریق آزمون تخصصی کنکور اعمال می گردد.

این افزایش سهم سوابق تحصیلی، اهمیت امتحانات نهایی را دوچندان می کند. کسب نمرات بالا در این امتحانات، به خصوص در رشته های پرطرفدار و رقابتی، می تواند تفاوت چشمگیری در شانس قبولی داوطلبان ایجاد کند. رقابت برای رشته های برتر دانشگاهی به شدت به سمت کسب معدل بالا در کنار درصد های خوب کنکور سوق یافته است.

فرصت ترمیم معدل در نظام جدید

ترمیم معدل به فرآیندی گفته می شود که طی آن داوطلبان می توانند با شرکت مجدد در امتحانات نهایی دروس مشخص، نمرات خود را بهبود بخشند. این فرصت برای تمامی داوطلبان، اعم از دانش آموزان سال دوازدهم، فارغ التحصیلان نظام جدید و حتی نظام قدیم، فراهم شده است تا بتوانند سهمیه 60 درصدی سوابق تحصیلی خود را به حداکثر برسانند.

داوطلبان می توانند در نوبت های برگزاری امتحانات نهایی که توسط وزارت آموزش و پرورش اعلام می شود، نسبت به ترمیم معدل اقدام کنند. این فرصت به آن ها اجازه می دهد تا دروس مشخصی را که نمره پایین تری در آن ها کسب کرده اند، مجدداً امتحان دهند. نکته مهم این است که بهترین نمره کسب شده در هر درس، چه در امتحان اصلی و چه در امتحان ترمیم معدل، برای محاسبه سوابق تحصیلی لحاظ خواهد شد.

ترمیم معدل به ویژه برای فارغ التحصیلان نظام قدیم که ممکن است نمرات امتحانات نهایی آن ها با سیستم جدید محاسبه سوابق تحصیلی همخوانی نداشته باشد، یا برای دانش آموزانی که در دوره های تحصیلی خود نمرات مطلوبی کسب نکرده اند، حیاتی است. برای دریافت کد سوابق تحصیلی، داوطلبان باید به سامانه مای مدیو (my.medu.ir) مراجعه کرده و با وارد کردن اطلاعات مورد نیاز، کد 19 رقمی سوابق تحصیلی خود را دریافت نمایند.

وضعیت سوابق تحصیلی ناقص یا صفر

داوطلبانی که به هر دلیلی سوابق تحصیلی کامل ندارند یا هیچ سابقه تحصیلی ندارند (مانند برخی از فارغ التحصیلان نظام قدیم یا دانش آموزان مدارس خاص)، باید برای ایجاد سابقه تحصیلی در امتحانات نهایی که توسط وزارت آموزش و پرورش برگزار می شود، شرکت کنند. این شرایط بر اساس آخرین اطلاعیه های سازمان سنجش و آموزش و پرورش تعیین می شود.

در صورتی که داوطلبی در امتحانات مربوط به ایجاد سابقه تحصیلی شرکت نکند و سابقه تحصیلی ناقص یا صفر داشته باشد، نمره آن درس برای او صفر در نظر گرفته خواهد شد. این موضوع می تواند تأثیر بسیار منفی بر نمره کل نهایی داوطلب و شانس قبولی او در کنکور داشته باشد. بنابراین، توجه جدی به ایجاد و تکمیل سوابق تحصیلی برای تمامی داوطلبان الزامی است.

با افزایش سهم سوابق تحصیلی تا 60 درصد در کنکور جدید، اهمیت کسب نمرات عالی در امتحانات نهایی پایه دوازدهم و یازدهم به اوج خود رسیده است. داوطلبان باید برنامه ریزی جامع و دقیقی برای موفقیت همزمان در امتحانات نهایی و آزمون تخصصی کنکور داشته باشند.

شرایط عمومی ثبت نام در کنکور سراسری جدید (1404 و 1405)

داوطلبان برای ثبت نام در کنکور سراسری، علاوه بر شرایط اختصاصی، باید دارای یک سری شرایط عمومی نیز باشند که این موارد شامل اصول اخلاقی، دینی و قانونی است. این شرایط برای تمامی متقاضیان شرکت در آزمون، فارغ از رشته و سهمیه، یکسان است.

• اعتقاد به دین اسلام یا یکی از ادیان رسمی کشور: داوطلب باید به دین اسلام یا یکی از ادیان شناخته شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (مانند زرتشتی، کلیمی، مسیحی) اعتقاد داشته باشد.
• عدم اعتیاد به مواد مخدر: هرگونه اعتیاد به مواد مخدر، روان گردان یا انواع دخانیات، مانع از ثبت نام و ادامه تحصیل در دانشگاه خواهد بود.
• عدم سوء پیشینه کیفری و اخلاقی: داوطلبان نباید دارای سابقه محکومیت کیفری مؤثر یا سوء پیشینه اخلاقی باشند که مانع از ورود به محیط های آموزشی شود.
• عدم دشمنی با نظام جمهوری اسلامی ایران: داوطلبان نباید به هیچ عنوان با نظام جمهوری اسلامی ایران دشمنی داشته یا وابستگی به گروه های مخالف نظام داشته باشند.

این شرایط عمومی، پایه و اساس ورود به دانشگاه های کشور محسوب می شود و نقض هر یک از آن ها می تواند به لغو ثبت نام یا محرومیت از ادامه تحصیل منجر شود.

شرایط اختصاصی ثبت نام کنکور سراسری جدید (1404 و 1405)

علاوه بر شرایط عمومی، داوطلبان برای ثبت نام در کنکور سراسری باید از شرایط اختصاصی مربوط به وضعیت تحصیلی، خدمت نظام وظیفه و سایر موارد نیز برخوردار باشند. این شرایط بسته به وضعیت هر داوطلب متفاوت است و نیازمند بررسی دقیق دفترچه راهنمای ثبت نام است.

مدارک تحصیلی مورد پذیرش

نوع مدرک تحصیلی که داوطلبان برای شرکت در کنکور سراسری ارائه می دهند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و باید مطابق با مقررات سازمان سنجش باشد:

• دیپلم نظام جدید (3-3-6): داوطلبان باید دارای دیپلم نظام آموزشی 3-3-6 باشند یا تا تاریخ مشخصی (معمولاً 31 شهریور یا 30 بهمن ماه سال برگزاری کنکور) موفق به اخذ آن شوند. این شامل دیپلم های شاخه های نظری، فنی و حرفه ای و کاردانش می شود.
• دیپلم 4 ساله نظام قدیم یا مدرک پیش دانشگاهی: فارغ التحصیلان نظام قدیم آموزش متوسطه یا دارندگان مدرک پیش دانشگاهی نیز مجاز به شرکت در کنکور هستند، با این تفاوت که نحوه تأثیر سوابق تحصیلی آن ها بر اساس مصوبات جدید تنظیم می شود.
• مدرک کاردانی (فوق دیپلم): دارندگان مدرک کاردانی (اعم از پیوسته یا ناپیوسته) نیز می توانند در کنکور سراسری شرکت کنند، مشروط بر اینکه تا تاریخ های مشخص شده در دفترچه (عموماً 31 شهریور یا 30 بهمن ماه) فارغ التحصیل شده باشند و تعهدات مربوط به مقطع کاردانی خود را (در صورت وجود) انجام داده باشند. برای مثال، فارغ التحصیلان رشته های مورد نیاز وزارت بهداشت (مشمولین قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان) باید خدمات اجباری خود را تا تاریخ های مذکور به پایان رسانده باشند.
• فارغ التحصیلان حوزه های علمیه: طلاب و فارغ التحصیلان حوزه های علمیه قم و خراسان که مدرک تحصیلی آن ها مورد تأیید مراجع ذی صلاح باشد، می توانند در گروه آزمایشی علوم انسانی شرکت کنند. پذیرش آن ها ممکن است مشروط به گذراندن دروس پیش نیاز باشد.

شرایط تحصیل مجدد دانشجویان

دانشجویان در حال تحصیل یا فارغ التحصیلان مقاطع دانشگاهی، برای شرکت مجدد در کنکور سراسری، باید شرایط خاصی را رعایت کنند:

• پذیرفته شدگان دوره های روزانه سال گذشته: افرادی که سال گذشته در دوره های روزانه پذیرفته شده اند (چه ثبت نام کرده باشند و چه نکرده باشند)، عموماً مجاز به شرکت در کنکور سال جاری نیستند، مگر اینکه پس از انصراف از دانشگاه، مراحل لازم را طی کرده و وضعیت ممنوعیت تحصیلی خود را رفع کرده باشند. این ممنوعیت شامل رشته های پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی در تمامی دوره ها نیز می شود.
• دانشجویان در حال تحصیل (روزانه و غیرروزانه):
  • روزانه: دانشجویان دوره های روزانه در تمامی مقاطع (کاردانی، کارشناسی، ارشد، دکتری) برای شرکت در کنکور سراسری سال 1405، باید تا تاریخ مشخصی (معمولاً 25 اسفند ماه سال قبل از کنکور) از دانشگاه محل تحصیل خود انصراف قطعی دهند و فرم مربوطه را تکمیل نمایند.
  • غیرروزانه: دانشجویان دوره های غیرروزانه (مانند شبانه، پیام نور، غیرانتفاعی، آزاد) در صورت نداشتن مشکل نظام وظیفه (برای آقایان)، می توانند بدون انصراف از تحصیل در کنکور سراسری شرکت کنند. در صورت قبولی، باید از رشته قبلی خود انصراف دهند.
• دانشجویان اخراجی یا انصرافی: دانشجویان اخراجی آموزشی و یا کسانی که مدرک معادل کاردانی دریافت کرده اند، پس از تسویه حساب کامل با دانشگاه و اداره کل امور دانشجویان، در صورت نداشتن مشکل نظام وظیفه، می توانند مجدداً ثبت نام و در کنکور شرکت کنند.
• فارغ التحصیلان مقاطع بالاتر: فارغ التحصیلان کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری که قصد تحصیل مجدد در رشته های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی را دارند، باید شرایط خاصی را رعایت کنند، از جمله نداشتن هرگونه تعهد خدمت به ارگان ها و عدم ممنوعیت تحصیلی از نظر نظام وظیفه. مشمولین قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان نیز باید خدمات خود را به پایان رسانده باشند.

شرکت در کنکور با رشته غیر مرتبط

داوطلبانی که قصد شرکت در کنکوری با گروه آزمایشی متفاوت از رشته دیپلم خود را دارند (مثلاً دیپلم تجربی با کنکور هنر یا زبان)، از نظر ثبت نام منعی ندارند. اما این داوطلبان باید توجه داشته باشند که تأثیر سوابق تحصیلی برای آن ها متفاوت خواهد بود.

بر اساس مصوبات جدید، در صورتی که رشته دیپلم با گروه آزمایشی کنکور همخوانی نداشته باشد، سهم تأثیر سوابق تحصیلی کاهش می یابد. به عنوان مثال، اگر داوطلبی با دیپلم رشته تجربی در کنکور هنر شرکت کند، به جای تأثیر کامل سوابق تحصیلی (60 درصد)، سهم کمتری از سوابق تحصیلی (مثلاً 26 درصد) برای او لحاظ می شود. این موضوع تأکید بر همخوانی رشته دیپلم با گروه آزمایشی کنکور برای کسب حداکثر امتیاز سوابق تحصیلی را نشان می دهد.

مقررات نظام وظیفه برای داوطلبان مرد

داوطلبان مرد برای ثبت نام و شرکت در کنکور سراسری باید از نظر وضعیت نظام وظیفه دارای شرایط خاصی باشند. این شرایط برای اطمینان از وضعیت قانونی داوطلب و جلوگیری از مشکلات آتی تحصیلی و خدمت سربازی است.

بر اساس اعلام سازمان وظیفه عمومی نیروی انتظامی، متقاضیان مرد باید یکی از وضعیت های زیر را داشته باشند:

• داشتن کارت پایان خدمت هوشمند: افرادی که خدمت سربازی خود را به اتمام رسانده اند.
• داشتن کارت معافیت دائم هوشمند: شامل معافیت های کفالت، پزشکی، ایثارگران و سایر موارد خاص.
• داشتن برگ معافیت موقت هولوگرام دار: این معافیت ها شامل معافیت پزشکی یا کفالت با مدت اعتبار مشخص و بدون غیبت اولیه است.
• شرایط معافیت تحصیلی:
  • دانش آموزان سال آخر: مشمولانی که در سال آخر دوره متوسطه در حال تحصیل هستند (پایه دوازدهم) و تا تاریخ 31 شهریور ماه سال برگزاری کنکور (برای ورودی های مهر) یا 30 بهمن ماه (برای ورودی های بهمن) فارغ التحصیل می شوند و معافیت تحصیلی اخذ می کنند.
  • دانش آموزان قبل از سن مشمولیت: دانش آموزانی که پیش از رسیدن به سن مشمولیت (18 سالگی تمام) موفق به اخذ دیپلم نظام آموزشی جدید شوند.
  • سربازان در حال خدمت: سربازانی که دارای مدرک پیش دانشگاهی یا دیپلم نظام آموزشی جدید (3-3-6) هستند و در کنکور سراسری در مقطع کارشناسی و بالاتر پذیرفته شوند، می توانند از خدمت ترخیص شده و ادامه تحصیل دهند.

داوطلبان مرد موظفند وضعیت نظام وظیفه خود را با دقت در زمان ثبت نام کنکور اعلام کنند. هرگونه مغایرت یا عدم انطباق با قوانین نظام وظیفه می تواند منجر به لغو پذیرش و محرومیت از تحصیل شود.

سهمیه های کنکور جدید (1404 و 1405) و حد نصاب قبولی

سهمیه ها در کنکور سراسری، ابزاری برای ایجاد عدالت آموزشی و حمایت از گروه های خاصی از داوطلبان هستند. این سهمیه ها می توانند تأثیر قابل توجهی بر رتبه نهایی و شانس قبولی داوطلبان داشته باشند. هر سهمیه دارای شرایط و حد نصاب قبولی خاص خود است.

سهمیه مناطق

سهمیه مناطق، گسترده ترین سهمیه در کنکور است که تمامی داوطلبان گروه های آزمایشی ریاضی، تجربی، انسانی، هنر و زبان های خارجه را در بر می گیرد. کشور بر اساس کیفیت و دسترسی به امکانات آموزشی به سه منطقه 1، 2، و 3 تقسیم می شود.

• منطقه 1: شامل کلان شهرها و مراکز استان ها با بهترین امکانات آموزشی.
• منطقه 2: شهرهای متوسط با امکانات آموزشی نسبتاً خوب.
• منطقه 3: شهرها و مناطق کمتر توسعه یافته با امکانات آموزشی محدودتر.

معیار تعیین منطقه، محل اخذ سه سال آخر دوره دبیرستان (پایه های دهم، یازدهم و دوازدهم) است. داوطلبان هر منطقه، با سایر داوطلبان همان منطقه رقابت می کنند تا شرایط عادلانه تری در قبولی ایجاد شود.

سهمیه ایثارگران

سهمیه ایثارگران به دو دسته 25 درصدی و 5 درصدی تقسیم می شود که برای فرزندان و همسران ایثارگران در نظر گرفته شده است:

• سهمیه 25 درصدی: شامل 25 درصد از ظرفیت هر کد رشته محل است که به همسر و فرزندان شهدا و مفقودالاثر، آزادگان و همسر و فرزندان آنان، و جانبازان 25 درصد و بالاتر و همسر و فرزندان آنان اختصاص می یابد.
• سهمیه 5 درصدی: شامل 5 درصد از ظرفیت هر کد رشته محل است که به جانبازان زیر 25 درصد و همسر و فرزندان آنان و همسر و فرزندان رزمندگان با حداقل شش ماه حضور داوطلبانه در جبهه تعلق می گیرد.

سهمیه رزمندگان

این سهمیه به رزمندگان بسیجی، جهادگران جهاد کشاورزی و رزمندگان ستاد کل نیروهای مسلح اختصاص دارد که حداقل شش ماه سابقه حضور داوطلبانه در جبهه های دفاع مقدس (از 31 شهریور 1359 تا 31 شهریور 1368) را داشته باشند. همچنین، کارکنان رسمی، پیمانی و وظیفه نیروهای مسلح با حداقل 6 ماه خدمت پیوسته یا 9 ماه خدمت ناپیوسته در جبهه نیز مشمول این سهمیه هستند.

سهمیه خانواده شهدا

این سهمیه به پدر، مادر، خواهر و برادر شهید تعلق می گیرد و میزان تخصیص ظرفیت برای این سهمیه مانند سهمیه مناطق بوده و با توجه به تعداد متقاضیان شرکت کننده مشخص می گردد.

سهمیه بهیاران

سهمیه بهیاران از سال 1400 مجدداً در کنکور سراسری فعال شده و تا سال 1405 اعتبار دارد. این سهمیه با حداکثر 5 درصد از ظرفیت پذیرش در تمامی دوره ها برای داوطلبانی است که شرایط زیر را داشته باشند:

• سلامت کامل جسم و روان.
• داشتن حداقل سه سال سابقه کار بالینی بعد از دریافت دیپلم بهیاری در استان محل خدمت.
• دارا بودن دیپلم نظام قدیم 4 ساله یا نظام جدید 3 ساله و مدرک پیش دانشگاهی مورد تأیید وزارت بهداشت تا تاریخ 31 شهریور 1404.

جدول حدنصاب قبولی سهمیه ها

برای استفاده از هر سهمیه، داوطلبان باید حداقل درصدی از نمره آخرین فرد قبولی در سهمیه آزاد را کسب کنند. این حدنصاب ها به شرح زیر است:

عنوان سهمیه	حدنصاب قبولی
سهمیه خانواده شهدا	70 درصد نمره آخرین فرد قبولی در سهمیه آزاد
سهمیه ایثارگران 5 درصد	70 درصد نمره آخرین فرد قبولی در سهمیه آزاد
سهمیه ایثارگران 25 درصد	70 درصد نمره آخرین فرد قبولی در سهمیه آزاد
سهمیه رزمندگان	75 درصد نمره آخرین فرد قبولی در سهمیه آزاد
سهمیه بهیاران	70 درصد نمره آخرین فرد قبولی در سهمیه آزاد

آگاهی از این حدنصاب ها به داوطلبان کمک می کند تا با دید واقع بینانه تری برای کسب رتبه مورد نظر خود تلاش کنند و از حقوق خود در خصوص سهمیه ها مطلع باشند.

شرایط ثبت نام اتباع خارجی در کنکور جدید

اتباع خارجی نیز می توانند در کنکور سراسری جمهوری اسلامی ایران شرکت کنند، مشروط بر اینکه دارای شرایط خاصی باشند که علاوه بر شرایط عمومی و اختصاصی ذکر شده، باید آن ها را احراز نمایند.

• اقامت قانونی: تنها اتباع غیرایرانی مقیم جمهوری اسلامی ایران که دارای اقامت قانونی معتبر باشند، مجاز به ثبت نام در کنکور سراسری خواهند بود.
• محدودیت ها در انتخاب رشته و مناطق مجاز: اتباع خارجی ممکن است در انتخاب برخی رشته ها یا مناطق خاص کشور محدودیت هایی داشته باشند. انتخاب رشته در مناطق غیرمجاز می تواند منجر به لغو پذیرش آن ها شود. در صورت قبولی در محل غیرمجاز، امکان انتقال به اولین کد رشته تحصیلی مجاز وجود دارد.
• عدم مغایرت اطلاعات: در هر مرحله از ثبت نام یا پذیرش، در صورت مشاهده هرگونه مغایرت در اطلاعات و شرایط اعلام شده توسط داوطلب با مقررات موجود، از ادامه فرآیند پذیرش جلوگیری به عمل خواهد آمد.

این شرایط برای تضمین رعایت قوانین داخلی کشور و همچنین حقوق تحصیلی سایر داوطلبان ایرانی وضع شده اند. لذا، اتباع خارجی متقاضی کنکور باید با دقت بسیار بالا، تمامی مدارک و شرایط لازم را احراز نمایند.

تحلیل مزایا و معایب تغییرات کنکور جدید

تغییرات اخیر در ساختار کنکور سراسری، از جمله دو مرحله ای شدن و تأثیر قطعی سوابق تحصیلی، با هدف بهبود فرآیند ورود به دانشگاه و کاهش فشار روانی بر داوطلبان صورت گرفته است. با این حال، هر تغییر بزرگی می تواند هم مزایا و هم چالش هایی را به همراه داشته باشد.

مزایا

این تحولات می توانند چندین مزیت کلیدی برای داوطلبان و نظام آموزشی به ارمغان آورند:

• کاهش استرس و فشار روانی: برگزاری کنکور در دو نوبت و امکان انتخاب بهترین نمره، از بار روانی تنها یک شانس می کاهد. اگر داوطلبی در نوبت اول عملکرد مطلوبی نداشت، فرصت جبران در نوبت دوم بدون نیاز به انتظار یک ساله را خواهد داشت.
• فرصت های بیشتر برای بهبود: اعتبار دو ساله کارنامه کنکور و فرصت ترمیم معدل، به داوطلبان امکان می دهد تا در صورت نیاز، نمرات خود را بهبود بخشند و شانس قبولی خود را افزایش دهند.
• تمرکز بر دروس تخصصی: حذف دروس عمومی از آزمون کنکور، به دانش آموزان اجازه می دهد تا تمرکز خود را بر روی دروس تخصصی که نقش اصلی در رشته مورد نظرشان دارند، معطوف کنند.
• عدالت آموزشی مورد انتظار: با افزایش سهم سوابق تحصیلی، تلاش های مستمر دانش آموزان در طول سال های تحصیلی اهمیت بیشتری پیدا می کند و امید می رود که عدالت آموزشی بیشتر محقق شود.

معایب و چالش ها

با وجود مزایای مطرح شده، این تغییرات با دغدغه ها و معایبی نیز همراه هستند که نیازمند توجه و راهکارهای مناسب است:

• چالش های ترمیم معدل: با وجود فرصت ترمیم معدل، برای برخی داوطلبان، به خصوص فارغ التحصیلان نظام قدیم یا کسانی که مدت زیادی از تحصیل آن ها می گذرد، ممکن است کسب نمرات بالا در امتحانات تشریحی نهایی چالش برانگیز باشد.
• دغدغه های مربوط به تقلب در امتحانات نهایی: نگرانی هایی در مورد افزایش احتمال تقلب در امتحانات نهایی و ناعادلانه شدن رقابت به دلیل عدم نظارت کافی و سلیقه ای بودن تصحیح اوراق توسط معلمان مطرح می شود. این امر می تواند منجر به تضییع حقوق دانش آموزان زحمتکش شود.
• تأثیر نمرات تشریحی: برخی دانش آموزان در امتحانات تستی مهارت بالاتری دارند در حالی که در امتحانات تشریحی ضعیف تر هستند. افزایش تأثیر سوابق تحصیلی ممکن است به ضرر این گروه از داوطلبان تمام شود.
• فشار بیشتر بر پایه های یازدهم و دوازدهم: با افزایش سهم سوابق تحصیلی، فشار بر دانش آموزان پایه های یازدهم و دوازدهم برای کسب نمرات عالی در امتحانات نهایی این پایه ها، به شدت افزایش یافته است.
• وضعیت دانش آموزان نظام قدیم: دغدغه مهمی برای دانش آموزان نظام قدیم این است که سوابق تحصیلی آن ها (معدل) ممکن است با سیستم جدید همخوانی نداشته باشد و نیاز به ترمیم گسترده تری داشته باشند.

از سوی دیگر، آمارهای بالای معدل های 19 و 20 در امتحانات نهایی در برخی رشته ها، سؤالاتی را درباره امکان رقابت عادلانه برای رشته های برتر دانشگاهی ایجاد کرده است. این مسائل، نیازمند بازنگری و تدابیر دقیق تر از سوی مسئولان آموزش و پرورش و سازمان سنجش است تا اطمینان حاصل شود که تغییرات به نفع عدالت آموزشی و ارتقای کیفیت آموزش است.

به منظور موفقیت در کنکور جدید، برنامه ریزی جامع و مطالعه عمیق و مفهومی، هم برای دروس تخصصی کنکور و هم برای امتحانات نهایی، از اهمیت بالایی برخوردار است. داوطلبان باید با جدیت و آگاهی کامل از تمامی این شرایط، مسیر تحصیلی خود را پیش ببرند.

سوالات متداول

آیا شرکت در هر دو نوبت کنکور اجباری است؟

خیر، شرکت در هر دو نوبت اجباری نیست. داوطلبان می توانند در یک یا هر دو نوبت شرکت کنند. بالاترین نمره کسب شده در هر درس برای محاسبه نمره کل آن ها لحاظ خواهد شد.

بهترین نتیجه کدام نوبت کنکور برای من محاسبه می شود؟

سازمان سنجش بالاترین نمره کسب شده در هر درس تخصصی را از میان نمرات هر دو نوبت (اردیبهشت و تیر) برای شما انتخاب و بر اساس آن نمره کل نهایی را محاسبه می کند. بنابراین، همیشه بهترین عملکرد شما مد نظر قرار می گیرد.

آیا حذف دروس عمومی از کنکور به معنای بی اهمیت شدن آن هاست؟

خیر، دروس عمومی از کنکور حذف شده اند اما تأثیر آن ها به صورت قطعی و مستقیم به امتحانات نهایی منتقل شده است. بنابراین، برای کسب سوابق تحصیلی قوی و افزایش شانس قبولی، کسب نمرات بالا در دروس عمومی در امتحانات نهایی بسیار مهم است و اهمیت آن ها همچنان پابرجاست.

آیا می توانم با مدرک کاردانی در کنکور سراسری شرکت کنم؟

بله، دارندگان مدرک کاردانی (فوق دیپلم) در صورتی که تا تاریخ های مشخص شده در دفترچه کنکور (عموماً 31 شهریور یا 30 بهمن ماه سال برگزاری کنکور) فارغ التحصیل شده باشند و تعهدات خدمتی خود (در صورت وجود) را انجام داده باشند، مجاز به شرکت در کنکور سراسری هستند.

چگونه می توانم معدلم را ترمیم کنم؟

شما می توانید با شرکت مجدد در امتحانات نهایی دروس پایه دوازدهم و یازدهم (که سوابق تحصیلی شما را تشکیل می دهند)، معدل خود را ترمیم کنید. برای این منظور باید به آموزش و پرورش منطقه خود مراجعه کرده و در زمان های اعلام شده برای ثبت نام امتحانات ترمیم معدل اقدام نمایید. بهترین نمره کسب شده در هر درس، ملاک محاسبه سوابق تحصیلی خواهد بود.

اگر سال گذشته روزانه قبول شده باشم، امسال می توانم کنکور بدهم؟

دانشجویان دوره های روزانه سال گذشته (چه ثبت نام کرده باشند و چه نکرده باشند)، عموماً مجاز به شرکت مجدد در کنکور سراسری سال بعد نیستند، مگر اینکه قبل از زمان ثبت نام کنکور، به طور رسمی از دانشگاه خود انصراف داده و تمامی مراحل قانونی مربوط به انصراف و رفع ممنوعیت تحصیلی را طی کرده باشند.

تأثیر سوابق تحصیلی برای دانش آموزان نظام قدیم چگونه است؟

برای دانش آموزان نظام قدیم، سوابق تحصیلی بر اساس نمرات امتحانات نهایی دیپلم و پیش دانشگاهی آن ها محاسبه می شود. با توجه به افزایش سهم سوابق تحصیلی تا 60 درصد، بسیاری از این داوطلبان نیاز به شرکت در امتحانات ترمیم معدل خواهند داشت تا بتوانند نمرات خود را بهبود بخشند و با داوطلبان نظام جدید رقابت کنند.

نتیجه گیری

با تحولات اساسی در کنکور سراسری برای سال های 1404 و 1405، داوطلبان با چشم اندازی جدید از رقابت علمی مواجه هستند. دو مرحله ای شدن کنکور، حذف دروس عمومی از آزمون و تأثیر قطعی 60 درصدی سوابق تحصیلی از جمله مهمترین این تغییرات است. این مقررات، لزوم برنامه ریزی دقیق و هوشمندانه را برای کسب موفقیت دوچندان می کند.

داوطلبان باید بر مطالعه عمیق و مفهومی دروس تخصصی برای آزمون کنکور و همچنین کسب نمرات عالی در امتحانات نهایی پایه های دوازدهم و یازدهم تمرکز کنند. فرصت ترمیم معدل نیز ابزاری ارزشمند برای بهبود سوابق تحصیلی است که باید به درستی از آن استفاده شود. ضروری است که تمامی متقاضیان، دفترچه های راهنمای ثبت نام و انتخاب رشته سازمان سنجش را به دقت مطالعه کرده و از تمامی جزئیات و تبصره های قانونی مطلع باشند. این آگاهی کامل، نه تنها از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری می کند، بلکه مسیر رسیدن به هدف نهایی یعنی ورود به دانشگاه های معتبر را هموارتر می سازد.