سلاح های مجوز دار در ایران

در ایران، مالکیت و حمل سلاح تابع قوانین و مقررات سختگیرانه ای است و نیازمند اخذ مجوزهای رسمی از مراجع ذی صلاح است. این فرایند شامل انواع مختلفی از سلاح ها از جمله شکاری، ورزشی و سازمانی می شود که هر یک شرایط و مراحل خاص خود را برای دریافت مجوز دارند و تفکیک دقیق جواز حمل از پروانه شکار، حیاتی است.

شناخت دقیق قوانین و مقررات مربوط به سلاح های مجوزدار در ایران، برای هر فردی که به دنبال فعالیت های قانونی در این زمینه است، اهمیت بسزایی دارد. این موضوع نه تنها به حفظ امنیت فردی و اجتماعی کمک می کند، بلکه از بروز تخلفات و عواقب قانونی ناشی از ناآگاهی نیز جلوگیری می نماید. هدف اصلی این مقاله، ارائه یک راهنمای جامع، شفاف و به روز برای تمامی ذینفعان است تا با درک عمیق تر از این ضوابط، مسئولیت پذیری فردی در قبال حمل و استفاده از سلاح تقویت شود. در ادامه به بررسی دقیق انواع سلاح های مجاز، شرایط و مراحل اخذ مجوز، قوانین حمل و نگهداری، و همچنین پروانه های شکار خواهیم پرداخت.

۱. سلاح های مجوزدار در ایران: انواع و دسته بندی ها

سلاح های مجوزدار در ایران به دسته های مختلفی تقسیم می شوند که هر دسته کاربردها و مقررات خاص خود را دارد. شناخت این دسته بندی ها برای متقاضیان مجوز ضروری است.

۱.۱. سلاح های شکاری

سلاح های شکاری برای استفاده در فعالیت های شکار تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست طراحی شده اند و به سه نوع اصلی تقسیم می شوند:

سلاح های ساچمه زنی

این نوع سلاح ها برای شکار پرندگان مناسب هستند و برد موثر آن ها در فواصل نزدیک تا متوسط است. مهمات ساچمه زنی پس از شلیک پخش می شوند و احتمال اصابت به هدف را در پرندگان در حال پرواز افزایش می دهند. از مدل های رایج داخلی در این دسته می توان به نخجیر ۱ (تک لول کمرشکن)، نخجیر ۲ (دو لول کمرشکن)، صیاد ۲ (ساچمه ای با نمره ۱۲ و مکانیزم دستکش) و شاهین اشاره کرد.

سلاح های گلوله زنی

این سلاح ها برای شکار چهارپایان بزرگ و در فواصل دورتر به کار می روند. دقت بالا و قدرت نفوذ گلوله از ویژگی های اصلی آن هاست. نخجیر ۳ (با طراحی ارگونومیک) و آرش از نمونه های تولید داخل در این گروه هستند.

سلاح های خفیف

سلاح های خفیف عموماً برای اهداف ورزشی، تمرین و ممارست تیراندازی در میادین مشخص به کار می روند. این سلاح ها از کالیبرهای کوچک تری استفاده می کنند و قدرت تخریبی کمتری نسبت به گلوله زنی دارند. نخجیر ۳ با کالیبر خفیف نیز در این دسته قرار می گیرد.

۱.۲. سلاح های ورزشی

سلاح های ورزشی برای مسابقات تیراندازی و تمرینات تخصصی طراحی شده اند و شامل انواع مختلفی می شوند:

تفنگ های PCP (Pre-Charged Pneumatic)

این تفنگ ها با هوای فشرده کار می کنند و دقت و قدرت بالایی دارند. مدل های PCP با قدرت بالا (معمولاً بالای ۱۶ ژول) طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران، نیازمند دریافت مجوز حمل و نگهداری از مراجع ذی صلاح هستند. در بازار ایران، مدل های متعددی از برندهای داخلی و خارجی محبوبیت دارند که برای خرید آن ها باید به مراکز مجاز مراجعه شود.

تفنگ های بادی فنری (با قدرت بالا)

برخلاف تفنگ های بادی معمولی که عموماً نیازی به مجوز ندارند، تفنگ های بادی فنری با قدرت خروجی بالا که قادر به ایجاد آسیب جدی هستند، مشمول قوانین مربوط به سلاح های مجوزدار می شوند و شرایط خاصی برای نگهداری و حمل آن ها وجود دارد.

سایر سلاح های ورزشی تخصصی

این دسته شامل انواع دیگری از سلاح های مخصوص تیراندازی مانند تفنگ های بادی المپیکی، تپانچه های ورزشی و سلاح های تراپ (مانند نابل تراپ) می شود که هر یک متناسب با قدرت و نوع کاربردشان، ممکن است نیازمند مجوزهای خاص باشند.

۱.۳. سلاح های سازمانی و نظامی

این نوع سلاح ها به طور عمده توسط نیروهای مسلح، نیروهای انتظامی، بسیجیان آموزش دیده و سایر گروه هایی که ماهیت کاری و وظیفه سازمانی آن ها اقتضای حمل سلاح را دارد، حمل می شوند. شرایط و ضوابط حمل و استفاده از این سلاح ها کاملاً توسط سازمان های مربوطه کنترل و نظارت می شود و افراد عادی به هیچ عنوان مجاز به در اختیار داشتن آن ها نیستند.

۱.۴. سلاح های سرد

تمرکز اصلی این مقاله بر سلاح های گرم است، اما لازم به ذکر است که حمل و نگهداری برخی از سلاح های سرد (مانند قمه، شمشیر، چاقوهای ضامن دار با تیغه بلند و …) نیز در ایران دارای محدودیت های قانونی است و در مواردی نیازمند مجوزهای خاص از نیروی انتظامی است.

۲. شرایط عمومی و اختصاصی اخذ مجوز حمل سلاح گرم

اخذ مجوز حمل سلاح گرم در ایران مستلزم رعایت شرایط عمومی و اختصاصی خاصی است که توسط مراجع ذی صلاح تعیین و احراز می شود. این شرایط به منظور تضمین امنیت عمومی و جلوگیری از سوءاستفاده از سلاح وضع شده اند.

۲.۱. شرایط عمومی متقاضیان

• سن قانونی: متقاضی باید حداقل ۱۸ سال تمام داشته باشد.
• وضعیت نظام وظیفه: برای آقایان، ارائه کارت پایان خدمت، کارت معافیت دائم یا گواهی اشتغال به تحصیل از دانشگاه الزامی است.
• سلامت جسمانی و روانی: فرد باید از سلامت جسمانی و روانی کامل برخوردار باشد. این موضوع توسط پزشکان معتمد و مراکز درمانی مورد تایید، پس از انجام معاینات لازم، تایید می شود. نداشتن سابقه جنون و اختلال روانی از شروط اساسی است.
• عدم سوء پیشینه کیفری: متقاضی نباید دارای سوابق سوء کیفری باشد. این شامل محرومیت های ناشی از جرائمی مانند شرارت، اعتیاد به مواد مخدر، قاچاق، سرقت، و نگهداری سلاح غیرمجاز است. هر گونه سابقه ارتکاب این جرائم، مانع از دریافت مجوز خواهد شد.

۲.۲. شرایط احراز صلاحیت امنیتی

علاوه بر شرایط عمومی، صلاحیت امنیتی متقاضی نیز توسط نهادهای مربوطه مورد بررسی قرار می گیرد:

• تایید صلاحیت امنیتی: متقاضی باید از نظر امنیتی مورد تایید نهادهای اطلاعاتی و امنیتی کشور باشد. این تاییدیه پس از بررسی های جامع صادر می شود.
• عدم سابقه تهدید، ارعاب و انتقام جویی: فرد نباید دارای سابقه رفتارهایی باشد که نشان دهنده گرایش به تهدید، ارعاب، یا اقدامات انتقام جویانه با استفاده از سلاح باشد.

۲.۳. دوره آموزشی تیراندازی

تمامی متقاضیان دریافت مجوز حمل سلاح، ملزم به طی کردن دوره آموزشی تیراندازی در مراکز مورد تایید مدیریت اسلحه و مهمات هستند. البته، افرادی که دارای کارت پایان خدمت سربازی هستند، تا ۱۰ سال از تاریخ پایان خدمت، از این دوره آموزشی معاف خواهند بود. پس از هر ۱۰ سال، تجدید این دوره آموزشی برای تمامی دارندگان سلاح ضروری است.

۲.۴. سهمیه مجاز برای هر فرد

بر اساس قوانین جاری، هر فرد ایرانی پس از احراز تمامی شرایط لازم، می تواند حداکثر سه قبضه اسلحه شکاری و یک قبضه اسلحه ساچمه زنی ورزشی خریداری و برای آن ها مجوز حمل دریافت کند. این سه قبضه شکاری معمولاً شامل یک قبضه ساچمه زنی، یک قبضه گلوله زنی، و یک قبضه خفیف برای تمرین و ممارست است.

۳. مراحل و مدارک لازم برای دریافت پروانه حمل سلاح

دریافت پروانه حمل سلاح یک فرآیند اداری مشخص است که نیازمند دقت و ارائه مدارک کامل است. این فرآیند از مراجعه اولیه تا دریافت مجوز نهایی را در بر می گیرد.

۳.۱. فرآیند کلی اقدام

متقاضیان باید برای شروع فرآیند، به مدیریت اسلحه و مهمات ارتش یا نیروی انتظامی در شهرستان محل سکونت خود مراجعه کنند. در صورتی که ساکن تهران باشند، معاونت اسلحه و مهمات ارتش در تهران مرجع اصلی برای ثبت درخواست است. این مراکز، فرم های مربوطه و راهنمایی های لازم را در اختیار متقاضیان قرار می دهند.

۳.۲. مدارک مورد نیاز اولیه برای درخواست

پس از مراجعه به مراجع ذی صلاح، مدارک زیر باید جهت تشکیل پرونده اولیه ارائه شوند:

• اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه و کارت ملی متقاضی.
• اصل و کپی کارت پایان خدمت، کارت معافیت دائم، یا گواهی معتبر اشتغال به تحصیل (برای آقایان).
• چند قطعه عکس پرسنلی جدید (عموماً ۴ قطعه).
• تکمیل دقیق فرم های مربوطه که در مراکز ذی صلاح ارائه می شود.
• گواهی سلامت جسمی و روانی از پزشک معتمد و مورد تایید مراجع.
• برگه عدم سوء پیشینه کیفری که از مراجع قضایی دریافت می شود.

۳.۳. مدارک تکمیلی پس از خرید سلاح

پس از طی مراحل اولیه و تایید صلاحیت، متقاضی می تواند نسبت به خرید سلاح اقدام کند. پس از خرید، مدارک زیر باید برای تکمیل پرونده ارائه شوند:

• اصل فاکتور خرید سلاح از مراکز مجاز و مورد تایید.
• معرفی نامه از فروشنده یا مرکز مربوطه که نشان دهنده فروش قانونی سلاح است.

۳.۴. هزینه های اداری

در طول فرآیند، مبالغی تحت عنوان هزینه های اداری واریزی به حساب های مشخص شده توسط مراجع ذی صلاح (مانند سازمان حفاظت محیط زیست یا ارتش) دریافت می شود. این وجوه شامل هزینه های صدور مجوز، آموزش، یا تمدید پروانه است که باید طبق دستورالعمل های اعلام شده پرداخت شوند.

۴. خرید سلاح های مجوزدار در ایران

فرآیند خرید سلاح های مجوزدار در ایران نیز مانند سایر مراحل، تحت نظارت دقیق و با رعایت قوانین خاص صورت می گیرد تا از هرگونه سوءاستفاده جلوگیری شود.

۴.۱. منابع مجاز خرید سلاح

سلاح های مجوزدار را فقط می توان از مراجع قانونی و مورد تایید خریداری کرد:

• فروشگاه های مجاز اسلحه و مهمات فروشی: این فروشگاه ها دارای پروانه کسب فعالیت از معاونت اسلحه و مهمات ارتش جمهوری اسلامی ایران هستند و تنها منابع مجاز برای خرید سلاح نو به شمار می روند. خریداران می توانند با مراجعه به این مراکز، سلاح شکاری مورد نظر خود را انتخاب و خریداری نمایند.
• خرید از دارندگان سلاح با پروانه معتبر: امکان خرید سلاح دست دوم از افرادی که دارای پروانه حمل معتبر هستند نیز وجود دارد. در این حالت، خریدار و فروشنده باید با در دست داشتن سلاح، پروانه حمل معتبر، و مدارک شناسایی خود (شناسنامه، کارت ملی، کارت پایان خدمت) به مدیریت اسلحه و مهمات محل صدور پروانه یا محل سکونت فروشنده مراجعه کنند. در این مرکز، مراحل انتقال سلاح و جواز حمل برابر ضوابط و فرم های مربوطه انجام می شود.
• خرید از ارتش و وزارت دفاع: در برخی موارد و با شرایط خاص، امکان خرید سلاح شکاری از طریق ارتش و وزارت دفاع نیز فراهم می شود. برای آقایان مشمول، روشن شدن وضعیت نظام وظیفه در این نوع خریدها الزامی است. این کانال خرید معمولاً با سهمیه ها و حواله های خاص صورت می گیرد.

۴.۲. خرید سلاح شکاری دست دوم و کارکرده

هنگام خرید سلاح شکاری دست دوم، توجه به نکات زیر برای اطمینان از خرید مطمئن و قانونی حیاتی است:

• وضعیت فنی: پیش از هر اقدامی، وضعیت فنی سلاح شامل لوله، گلنگدن، کپ و سایر اجزا باید به دقت بررسی شود تا از سلامت کامل و کارکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود. هر گونه دستکاری غیرمجاز یا نقص فنی می تواند خطرناک باشد.
• سابقه استفاده: از فروشنده درباره سابقه استفاده از سلاح و میزان تیراندازی با آن سوال شود. این اطلاعات می تواند در ارزیابی ارزش و عمر مفید سلاح کمک کننده باشد.
• مدل و برند: برخی از مدل ها و برندها کیفیت و دوام بیشتری دارند. تحقیق درباره برندهای معتبر و مدل های رایج می تواند در انتخاب صحیح موثر باشد.

۴.۳. راهنمای خرید سلاح با قیمت مناسب

برای خرید سلاح با قیمت مناسب، آگاهی از مکانیسم های بازار و کانال های خرید اهمیت دارد:

• حواله و سهمیه ها: گاهی اوقات، دولت یا نهادهای نظامی سهمیه هایی را برای خرید سلاح با قیمت های دولتی (معمولاً ارزان تر) اختصاص می دهند که از طریق حواله قابل پیگیری است. اطلاع از این سهمیه ها و نحوه دریافت حواله می تواند به خرید اقتصادی کمک کند.
• استعلام قیمت ها: قبل از خرید، بهتر است قیمت های دولتی و آزاد را از طریق مراجع و فروشگاه های معتبر استعلام گرفت تا از معقول بودن قیمت پیشنهادی اطمینان حاصل شود. فروشگاه های مجاز اسلحه و مهمات فروشی می توانند در این زمینه اطلاعات مفیدی ارائه دهند.

۵. پروانه شکار: شرایط، قوانین و مدارک

بر خلاف تصور عمومی، جواز حمل سلاح به تنهایی مجوز شکار نیست. شکار فعالیت جداگانه ای است که نیازمند اخذ پروانه مخصوص از سازمان حفاظت محیط زیست می باشد.

۵.۱. تفاوت پروانه حمل سلاح و پروانه شکار

پروانه حمل سلاح صرفاً به دارنده اجازه می دهد تا سلاح گرم خود را به صورت قانونی حمل و نگهداری کند، اما پروانه شکار سندی است که به فرد اجازه می دهد تا در یک بازه زمانی مشخص، در مناطق تعیین شده و برای گونه های حیوانی خاص، اقدام به شکار کند. عدم دریافت پروانه شکار، حتی با وجود جواز حمل معتبر، به منزله شکار غیرمجاز تلقی شده و دارای عواقب قانونی است.

۵.۲. مراجع صدور پروانه شکار

مراجع اصلی صدور پروانه شکار، ادارات سازمان حفاظت محیط زیست در استان ها و شهرستان ها هستند. متقاضیان باید به این ادارات مراجعه کرده و درخواست خود را ثبت کنند.

۵.۳. مدارک لازم برای دریافت پروانه شکار

برای دریافت پروانه شکار، مدارک زیر ضروری است:

• اصل جواز حمل سلاح معتبر که از مراجع ذیربط صادر شده باشد.
• داشتن دفترچه شناسایی ویژه شکارچیان که پیشتر از سازمان محیط زیست دریافت شده است.
• یک قطعه عکس پرسنلی.
• فیش واریزی مربوط به هزینه های صدور پروانه شکار (مبلغ آن بر اساس نوع شکار و قوانین جاری متغیر است).

دفترچه شناسایی ویژه شکارچیان و پروانه شکار برای افرادی صادر می گردد که سابقه تخلف از قوانین محیط زیست یا شکار غیرمجاز نداشته باشند.

۵.۴. شرایط و ضوابط شکار حیوانات مختلف

قوانین شکار برای گونه های مختلف حیوانات، متفاوت و بر اساس سیاست های سازمان حفاظت محیط زیست تعیین می شود:

پروانه شکار پرندگان

این پروانه معمولاً از ابتدای مهرماه تا پانزدهم اسفندماه همان سال اعتبار دارد. روزهای مجاز شکار اغلب دو روز آخر هفته است و تعداد مجاز شکار در هر سفر معمولاً چهار قطعه پرنده تعیین می شود. شکار تنها در مناطق آزاد و غیرحفاظت شده مجاز است.

پروانه شکار گراز وحشی

شکار گراز وحشی دارای شرایط خاصی است. بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران، پروانه شکار گراز وحشی تنها برای اقلیت های دینی صادر می شود و به هیچ عنوان برای مسلمانان (به دلیل حرام گوشت بودن خوک در اسلام) صادر نمی گردد. اعتبار این پروانه معمولاً سه روز از تاریخ صدور است و شکار در مناطق آزاد مجاز است. همچنین، شکارچی نباید سابقه تخلف داشته باشد. این مقررات با توجه به ملاحظات شرعی و زیست محیطی تدوین شده اند.

پروانه شکار خرگوش و تشی

این پروانه نیز عموماً برای اقلیت های دینی و مسلمانان غیر شیعه صادر می شود. تعداد مجاز شکار در هر سفر، دو سر خرگوش یا تشی است و روزهای مجاز شکار نیز دو روز آخر هفته می باشد. شکار فقط در مناطق آزاد مجاز بوده و شکار در شب و استفاده از چراغ قوه و نورافکن به طور کامل ممنوع است.

پروانه شکار خرگوش با تازی

این نوع پروانه نیز برای اقلیت های دینی و مسلمانان غیر شیعه صادر می شود. اعتبار پروانه از اول مهرماه تا پانزدهم اسفندماه است و شکار در سه روز آخر هفته مجاز است. شکارچی در هر سفر مجاز به شکار دو سر خرگوش با استفاده از حداکثر دو قلاده تازی است. جرگه نمودن خرگوش با استفاده از تعداد بیشتر تازی، حتی اگر متعلق به چند شکارچی باشد، ممنوع است.

۶. نگهداری، تمدید، انتقال و تعمیرات سلاح های مجوزدار

پس از دریافت مجوز و خرید سلاح، رعایت قوانین مربوط به نگهداری، تمدید، انتقال مالکیت و تعمیرات آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

۶.۱. برگ نگهداری سه ماهه اسلحه شکاری

این فرم پس از احراز صلاحیت امنیتی دارنده اسلحه شکاری و تا زمان صدور پروانه حمل پنج ساله از سوی معاونت اسلحه و مهمات ارتش صادر می شود. این برگ به دارنده اجازه می دهد که سلاح شکاری خود را حداکثر تا سه ماه فقط در منزل نگهداری کند. این به معنای ممنوعیت کامل حمل سلاح در خارج از منزل و در انظار عمومی در این دوره است.

۶.۲. قوانین حمل و استفاده از سلاح

مجوز حمل سلاح فقط برای حمل سلاح مربوطه در محدوده جمهوری اسلامی ایران معتبر است و دارنده اسلحه شکاری تحت هیچ شرایطی اجازه حمل سلاح در خیابان یا مکان های عمومی را ندارد. در صورت مشاهده توسط مأمورین، برخورد قانونی با دارنده و توقیف سلاح انجام خواهد شد. حمل سلاح صرفاً در مسیرهای مشخص شده به سمت میادین تیراندازی یا مناطق شکار (با داشتن پروانه شکار) و با رعایت پوشش و ملاحظات امنیتی مجاز است.

۶.۳. تمدید اعتبار پروانه حمل سلاح

پروانه حمل سلاح دارای اعتبار زمانی مشخصی است. متقاضیان باید در تهران سه ماه زودتر و در شهرستان ها شش ماه زودتر از اتمام اعتبار پروانه حمل خود به مدیریت اسلحه و مهمات محل سکونت خود مراجعه و برای تمدید آن اقدام نمایند. در صورت عدم اقدام به موقع برای تمدید، از نظر قانون، سلاح غیرمجاز تشخیص داده شده و با فرد متخلف برخورد قانونی لازم انجام و سلاح وی نیز تعیین تکلیف خواهد شد.

۶.۴. فروش اسلحه شکاری با مجوز

افرادی که قصد فروش اسلحه شکاری خود را دارند، ابتدا باید اطمینان حاصل کنند که پروانه حمل سلاحشان دارای اعتبار قانونی است. حتی اگر پروانه منقضی شده باشد، ابتدا باید با مراجعه به مدیریت های اسلحه و مهمات در شهرستان ها یا معاونت اسلحه و مهمات ارتش در تهران، اعتبار آن را تایید و سپس اقدام به فروش نمایند. فروش سلاح با پروانه منقضی شده غیرقانونی است.

۶.۵. انتقال مالکیت سلاح

فرآیند انتقال مالکیت سلاح از یک فرد به فرد دیگر باید کاملاً قانونی و تحت نظارت مدیریت اسلحه و مهمات انجام شود. این امر مستلزم حضور همزمان خریدار و فروشنده با مدارک کامل و سلاح در مرکز مربوطه و طی مراحل اداری انتقال جواز است.

۶.۶. تعمیر و دستکاری سلاح

دارندگان اسلحه شکاری مجاز به تعمیر، تعویض، دستکاری یا جوشکاری اجزای اصلی سلاح مانند لوله، گلنگدن و کپ (حتی توسط خودشان یا تعمیرکاران فاقد مجوز) نیستند. در صورت خرابی یا نیاز به تعمیر این قطعات، باید حتماً به مدیریت اسلحه و مهمات ارتش در محل سکونت خود مراجعه شود تا از آن طریق اقدامات بعدی و معرفی به مراجع ذی صلاح مانند وزارت دفاع برای تعمیرات تخصصی انجام گیرد.

هرگونه دستکاری غیرمجاز در قطعات اصلی سلاح می تواند منجر به ابطال جواز و پیگرد قانونی شود.

۶.۷. در صورت فوت دارنده سلاح، تکلیف سلاح چه می شود؟

در صورت فوت دارنده سلاح مجوزدار، ورثه یا نماینده قانونی آنها موظفند در اسرع وقت مراتب را به مدیریت اسلحه و مهمات محل اطلاع دهند. سلاح متوفی به صورت موقت تحویل این مرجع شده و پس از بررسی وضعیت ورثه و احراز صلاحیت یکی از آن ها، در صورت تمایل و دارا بودن شرایط، جواز سلاح به نام وی منتقل می شود. در غیر این صورت، سلاح به فروش رسیده یا به مراجع مربوطه تحویل داده خواهد شد.

۶.۸. در صورت سرقت سلاح چه باید کرد؟

در صورت سرقت سلاح مجوزدار، دارنده آن باید بلافاصله موضوع را به نیروی انتظامی و مدیریت اسلحه و مهمات گزارش دهد و مراتب را صورت جلسه کند. این اقدام برای جلوگیری از سوءاستفاده های احتمالی از سلاح و همچنین مبرا شدن مالک اصلی از مسئولیت های قانونی بعدی ضروری است. عدم گزارش به موقع سرقت می تواند عواقب حقوقی برای دارنده سلاح در پی داشته باشد.

۷. گروه های خاص مجاز به حمل سلاح گرم (غیر از عموم مردم)

علاوه بر عموم مردم که با شرایط ذکر شده می توانند مجوز حمل سلاح شکاری یا ورزشی دریافت کنند، گروه های خاصی نیز بر اساس وظایف و مسئولیت های سازمانی خود، اجازه حمل سلاح گرم را دارند.

نیروهای انتظامی، بسیجیان آموزش دیده، نظامیان بازنشسته و کارکنان نیروهای مسلح

نخستین گروه از این افراد مجاز به حمل سلاح در موسسات مرکز انتظامی، بسیجیان آموزش دیده هستند که زیر نظر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آموزش دقیق و کاملی دیده اند. این افراد در چارچوب ماموریت های محوله یا در شرایط خاص، مجاز به حمل سلاح هستند. همچنین، نظامیان بازنشسته و کارکنان فعلی نیروهای مسلح (ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و وزارت دفاع) نیز بر اساس ضوابط سازمانی خود، اجازه حمل سلاح دارند. تمام این گروه ها باید به صورت دوره ای زیر نظر پلیس پیشگیری، آموزش های لازم را تکرار کرده و از نظر جسمی، روانی و سلامتی مورد بررسی قرار گیرند.

شرایط خاص جانبازان انقلاب اسلامی

با توجه به ایثارگری های جانبازان انقلاب اسلامی، شرایط ویژه ای برای آنان در نظر گرفته شده است. این قشر از جامعه که سال ها در مناطق جنگی از مرز و بوم دفاع کرده اند، در صورت تمایل به داشتن سلاح شکاری، می توانند با ارائه مدارک مربوط به جانبازی و تایید بنیاد جانبازان انقلاب اسلامی، از تسهیلات خاصی در فرآیند اخذ مجوز بهره مند شوند. این تسهیلات ممکن است شامل معافیت از برخی مراحل آموزشی یا اولویت در رسیدگی به درخواست های آنان باشد. جانبازان عزیز برای اطلاع دقیق از این شرایط و بهره مندی از تسهیلات مربوطه باید به معاونت اسلحه و مهمات ارتش یا نیروی انتظامی مراجعه نمایند.

آیا برای دفاع از دام یا محصول کشاورزی می توان مجوز سلاح دریافت کرد؟

این یک سوال پرتکرار برای دامداران و کشاورزان در مناطق روستایی است که با تهدید حیوانات وحشی مانند گرگ یا گراز مواجه هستند. در حال حاضر، قوانین صریح و عمومی برای صدور مجوز حمل سلاح صرفاً برای دفاع از دام یا محصول کشاورزی وجود ندارد و این موضوع به صورت موردی و با بررسی های دقیق توسط مراجع امنیتی و انتظامی قابل پیگیری است. عموماً این موارد به جای مجوز حمل سلاح، تحت پوشش پروانه شکار (در صورت وجود قوانین شکار برای آن گونه و منطقه) یا استفاده از روش های جایگزین برای دور کردن حیوانات قرار می گیرند. در موارد خاص و اضطراری، می توان با مراجعه به نیروی انتظامی محل، تقاضای راهنمایی و بررسی وضعیت را مطرح کرد، اما تضمینی برای صدور مجوز حمل سلاح برای این منظور وجود ندارد و معمولاً راه حل های دیگری مانند نصب فنس، استفاده از سگ های گله نگهبان یا سامانه های بازدارنده صوتی توصیه می شود.

نتیجه گیری

مالکیت، حمل و استفاده از سلاح های گرم در ایران فرآیندی کاملاً قانونمند و نظارت شده است که مستلزم آگاهی کامل و رعایت دقیق مقررات می باشد. از انتخاب نوع سلاح و شرایط عمومی متقاضیان گرفته تا مراحل پیچیده اخذ مجوز و پروانه شکار، تمامی جزئیات باید با دقت فراوان مورد توجه قرار گیرند. تفکیک قاطع بین جواز حمل سلاح و پروانه شکار نیز یک نکته حیاتی است که عدم توجه به آن می تواند عواقب قانونی جدی در پی داشته باشد.

به منظور جلوگیری از هرگونه ابهام و تخلف، اکیداً توصیه می شود که متقاضیان و دارندگان سلاح های مجوزدار، همواره برای دریافت آخرین اطلاعات، تایید مدارک و تکمیل فرآیندها به صورت حضوری به مراجع ذی صلاح همچون مدیریت اسلحه و مهمات ارتش و سازمان حفاظت محیط زیست در محل سکونت خود مراجعه کنند. مسئولیت پذیری فردی در قبال حمل و استفاده صحیح از سلاح، نه تنها ضامن امنیت شخصی بلکه حفظ امنیت جامعه و حیات وحش است. رعایت این قوانین نه تنها الزامی قانونی است، بلکه نشان دهنده احترام به نظم عمومی و توجه به سلامت محیط زیست است. با رعایت دقیق این ضوابط، می توان از مزایای قانونی داشتن سلاح بهره مند شد و در عین حال، به حفظ آرامش و امنیت عمومی کمک کرد.