حساب مسدود باشه میشه چک ثبت کرد

ثبت چک صیادی از حسابی که مسدود شده است، به طور کلی امکان پذیر نیست. سامانه یکپارچه صیاد با استعلام لحظه ای وضعیت حساب، از ثبت هرگونه چک از حساب های غیرفعال، مسدود یا دارای محدودیت جلوگیری می کند. اقدام به صدور چک از چنین حسابی، حتی اگر به طریقی انجام شود، دارای اعتبار قانونی نبوده و صادرکننده با عواقب حقوقی و کیفری جدی، از جمله مجازات های مربوط به صدور چک بلامحل، مواجه خواهد شد.

در معاملات مالی امروز، چک به عنوان یکی از ابزارهای پرکاربرد و حساس، نقش حیاتی ایفا می کند. با راه اندازی سامانه صیادی، قوانین و مقررات مربوط به صدور و ثبت چک دستخوش تغییرات اساسی شده اند تا امنیت و اعتبار این سند تجاری افزایش یابد. یکی از ابهامات رایج برای بسیاری از افراد، وضعیت حقوقی صدور چک از حسابی است که به دلایل مختلف مسدود شده است. آگاهی از پیامدهای قانونی چنین اقدامی، هم برای صادرکننده و هم برای گیرنده چک، از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله به بررسی جامع این موضوع، شامل دلایل مسدودی حساب، مکانیزم سامانه صیادی، عواقب حقوقی و کیفری صدور چک از حساب مسدود، و تفاوت آن با جرم کلاهبرداری می پردازد.

مفهوم مسدودی حساب بانکی: دلایل، انواع و فرآیند

مسدودی حساب بانکی به معنای توقف موقت یا دائم امکان انجام تراکنش های مالی از سوی صاحب حساب است. این وضعیت می تواند به دلایل گوناگون و با دستور مراجع مختلف ایجاد شود و پیامدهای متفاوتی برای فرد به همراه داشته باشد.

تعریف دقیق مسدودی حساب

هنگامی که یک حساب بانکی مسدود می شود، صاحب حساب توانایی دسترسی به وجوه خود، برداشت، واریز، انتقال یا انجام هرگونه عملیات بانکی را از دست می دهد. این مسدودی می تواند شامل تمام یا بخشی از وجوه موجود در حساب باشد. در واقع، حساب از حالت فعال خارج شده و از نظر عملیاتی غیرقابل استفاده می گردد.

دلایل رایج مسدودی حساب

مسدود شدن حساب بانکی می تواند ریشه در عوامل متعددی داشته باشد که هر یک از آن ها بر اساس قوانین و مقررات خاصی اعمال می شوند:

• دستور قضایی: این شایع ترین دلیل مسدودی است. مراجع قضایی در پرونده های حقوقی (مانند مطالبه مهریه، بدهی، خسارت) یا کیفری (مانند کلاهبرداری، اختلاس) برای توقیف اموال و جلوگیری از خروج وجوه از دسترس بدهکار یا متهم، دستور مسدودی حساب صادر می کنند.
• دستور بانک مرکزی یا بانک عامل: گاهی اوقات، بانک مرکزی یا خود بانک عامل به دلیل تخلفات بانکی، فعالیت های مشکوک، پولشویی، یا عدم رعایت قوانین داخلی بانک، اقدام به مسدود کردن حساب می کند. به عنوان مثال، اگر تراکنش های یک حساب با الگوهای نامتعارف همراه باشد، بانک می تواند برای بررسی بیشتر آن را مسدود کند.
• دستور پلیس فتا: در مواردی که حساب بانکی درگیر جرایم سایبری مانند کلاهبرداری اینترنتی، فیشینگ یا سایر فعالیت های غیرقانونی آنلاین باشد، پلیس فتا می تواند برای جلوگیری از آسیب بیشتر، دستور مسدودی حساب را صادر کند.
• چک برگشتی: طبق قانون جدید چک، در صورت برگشت خوردن چک، صادرکننده با محدودیت هایی مواجه می شود که یکی از آن ها می تواند مسدود شدن بخشی از وجوه در حساب های بانکی وی به میزان کسری موجودی چک برگشتی باشد.
• فوت صاحب حساب: با فوت صاحب حساب، کلیه حساب های بانکی وی تا زمان تعیین تکلیف و انحصار وراثت، مسدود می گردند.
• ضمانت وام یا تسهیلات: در برخی موارد، حسابی به عنوان وثیقه یا ضمانت برای دریافت وام یا تسهیلات مسدود می شود.
• درخواست خود فرد: صاحب حساب نیز می تواند به دلایل شخصی (مانند گم شدن کارت بانکی یا عدم نیاز موقت به حساب) از بانک درخواست مسدودی حساب خود را بدهد.

انواع مسدودی حساب

مسدودی حساب می تواند اشکال مختلفی داشته باشد:

1. مسدودی موقت: برای مدت زمان مشخص یا تا رفع مانع خاصی (مانند تکمیل مدارک یا پایان تحقیقات) اعمال می شود.
2. مسدودی دائم: در مواردی که حساب به طور کلی از رده خارج می شود، مانند بسته شدن حساب به دلیل عدم فعالیت طولانی مدت یا حکم قطعی قضایی.
3. مسدودی کلی: تمام وجوه و امکانات حساب تحت تأثیر قرار می گیرد.
4. مسدودی جزئی: فقط بخشی از وجوه یا نوع خاصی از تراکنش ها محدود می شود. به عنوان مثال، ممکن است برداشت نقدی ممنوع باشد اما امکان پرداخت قبوض همچنان وجود داشته باشد.

سامانه صیادی و ممانعت از ثبت چک از حساب مسدود

قانون جدید صدور چک، به ویژه با معرفی سامانه صیادی، انقلابی در نحوه صدور و اعتباربخشی به چک ایجاد کرده است. این سامانه نقش کلیدی در جلوگیری از سوءاستفاده از حساب های مسدود شده در فرآیند صدور چک ایفا می کند.

فلسفه و عملکرد سامانه صیادی

سامانه یکپارچه صدور دسته چک (صیاد) با هدف افزایش اعتبار چک، کاهش آمار چک های بلامحل و افزایش شفافیت در معاملات مالی راه اندازی شد. در گذشته، چک یک سند کاغذی صرف بود که امکان صدور آن از هر حسابی، حتی اگر فاقد موجودی یا مسدود بود، وجود داشت. این امر منجر به مشکلات فراوان و پرونده های قضایی بی شمار می شد. سامانه صیادی با ایجاد یک فرآیند الکترونیکی و ثبت اجباری چک ها، از بروز بسیاری از این مشکلات پیشگیری می کند.

فرآیند ثبت چک صیادی و استعلامات سیستمی

بر اساس قوانین جدید، هر برگ چک صیادی دارای یک شناسه یکتا ۱۶ رقمی است. برای اینکه یک چک از نظر قانونی معتبر باشد، نه تنها باید روی برگه های جدید صیادی صادر شود، بلکه اطلاعات آن (شامل مشخصات صادرکننده، گیرنده، مبلغ و تاریخ) باید توسط صادرکننده در سامانه صیادی ثبت و توسط گیرنده نیز تأیید شود. در این فرآیند، سامانه صیادی به صورت آنلاین با بانک مرکزی و سایر سامانه های اطلاعاتی بانکی ارتباط برقرار می کند.

چرا سامانه صیادی ثبت چک از حساب مسدود را ناممکن می سازد؟

مکانیزم عملکرد سامانه صیادی به گونه ای است که امکان ثبت چک از حسابی که مسدود یا غیرفعال است، وجود ندارد. دلایل این امر به شرح زیر است:

• ارتباط آنلاین با بانک مرکزی و سامانه سوابق بانکی: هنگام ثبت اطلاعات چک در سامانه صیادی، این سامانه به طور خودکار و در لحظه وضعیت حساب بانکی صادرکننده را از بانک مرکزی و سیستم های بانکی استعلام می کند.
• عدم تأیید وضعیت حساب: اگر حساب مبدأ چک مسدود، غیرفعال یا دارای هرگونه محدودیت باشد، سامانه صیادی وضعیت مجاز برای صدور چک را تأیید نمی کند. در نتیجه، عملیات ثبت چک با پیغام خطا مواجه شده و متوقف می شود.
• عدم امکان انجام تراکنش های بانکی: مسدود بودن حساب به معنای غیرفعال بودن آن از نظر انجام هرگونه تراکنش است. ثبت چک در سامانه صیادی، به نوعی یک تراکنش اطلاعاتی و تعهدی است که مستلزم فعال بودن و صحت اعتبار حساب مبدأ است.

اعتبار قانونی چک های ثبت نشده در سامانه صیادی

بسیار مهم است بدانیم که بر اساس قانون جدید چک، صرف صدور برگه چک صیادی بدون ثبت آن در سامانه، به چک اعتبار قانونی نمی بخشد. چک ثبت نشده، از دیدگاه حقوقی، صرفاً یک برگه عادی تلقی شده و قابلیت پیگیری قضایی یا بانکی به عنوان چک را نخواهد داشت. این بدان معناست که حتی اگر فردی به هر طریق ممکن برگه چکی را از حساب مسدود خود صادر کند، اما نتواند آن را در سامانه صیادی ثبت کند، گیرنده قادر به وصول آن از طریق بانک یا پیگیری های ویژه قانونی چک نخواهد بود و صرفاً می تواند در قالب یک سند عادی به طرح دعوای حقوقی مطالبه وجه بپردازد که فرآیندی طولانی تر و پیچیده تر است.

صدور چک از حساب مسدود: جرم انگاری و مجازات طبق قانون جدید

با وجود اینکه سامانه صیادی از ثبت چک از حساب مسدود جلوگیری می کند، اما ممکن است در مواردی (مثلاً قبل از اجرای کامل سیستم یا در شرایط خاص) برگه چکی از چنین حسابی صادر شود. قانونگذار برای این عمل، مجازات های سنگینی در نظر گرفته است.

ماده ۱۰ قانون صدور چک و مفهوم در حکم چک بلامحل

ماده ۱۰ قانون صدور چک به صراحت بیان می کند: «هر کس با علم به بسته بودن حساب بانکی خود مبادرت به صدور چک نماید عمل وی در حکم صدور چک بلامحل خواهد بود و به حداکثر مجازات مندرج در ماده ۷ محکوم خواهد شد و مجازات تعیین شده غیرقابل تعلیق است.» این ماده به وضوح نشان می دهد که حتی اگر حساب از ابتدا مسدود بوده و چکی از آن صادر شود، قانونگذار این اقدام را معادل صدور چک بلامحل می داند و آن را مستوجب مجازات می شمارد. این ماده تأکیدی بر سوءنیت صادرکننده دارد.

شرط اساسی تحقق جرم: علم و اطلاع صادرکننده

مهم ترین شرط برای تحقق جرم صدور چک از حساب مسدود، «علم و اطلاع» صادرکننده نسبت به مسدود بودن حساب خود است. این شرط از اصول کلی حقوق کیفری (اصل لزوم سوءنیت) نشأت می گیرد.

بر اساس ماده ۱۰ قانون صدور چک، تنها در صورتی که صادرکننده با آگاهی کامل از مسدودی حساب خود اقدام به صدور چک نماید، عمل وی در حکم صدور چک بلامحل محسوب شده و مجازات های قانونی را در پی خواهد داشت.

اثبات علم و اطلاع گاهی دشوار است، اما در بسیاری از موارد، قرائن و شواهد زیر می تواند مورد استناد قرار گیرد:

• مدت زمان طولانی از مسدودی حساب.
• دریافت اخطاریه های بانکی یا قضایی مبنی بر مسدودی.
• عدم امکان انجام تراکنش های قبلی از آن حساب.
• شهادت شهود یا اقرار خود صادرکننده.

مجازات های ماده ۷ قانون صدور چک (بر اساس مبلغ)

همانطور که ماده ۱۰ اشاره می کند، صادرکننده چک از حساب مسدود به حداکثر مجازات های ماده ۷ قانون صدور چک محکوم خواهد شد. این مجازات ها بر اساس مبلغ چک متغیر است:

جدول زیر جزئیات مجازات های مقرر در ماده ۷ قانون صدور چک (اصلاحی ۱۴۰۳/۰۳/۰۳) را نشان می دهد:

مبلغ چک	مجازات حبس	ممنوعیت از داشتن دسته چک
کمتر از ۷۸۰ میلیون ریال	تا حداکثر شش ماه	ندارد
از ۷۸۰ میلیون تا ۳ میلیارد و ۹۰۰ میلیون ریال	از شش ماه تا یک سال	ندارد
بیشتر از ۳ میلیارد و ۹۰۰ میلیون ریال	از یک سال تا دو سال	دو سال
در صورتی که صادرکننده چک های بلامحل متعدد صادر کرده باشد، مجموع مبالغ ملاک عمل خواهد بود.

ویژگی غیرقابل تعلیق بودن مجازات و امکان تخفیف

یکی از نکات مهم در ماده ۱۰، ویژگی «غیرقابل تعلیق بودن» مجازات است. این بدان معناست که دادگاه نمی تواند اجرای مجازات حبس را به تعلیق درآورد و صادرکننده باید حبس خود را تحمل کند. این تاکید قانونگذار بر شدت و اهمیت این جرم است. با این حال، بر اساس ماده ۲۲ قانون مجازات اسلامی و نظریات مشورتی قوه قضائیه، دادگاه در صورت احراز جهات تخفیف مجازات (مانند ندامت متهم، میانجیگری، اوضاع و احوال خاص)، می تواند مجازات را تخفیف داده یا تبدیل کند. این تخفیف شامل ماهیت جرم نمی شود، بلکه مربوط به میزان مجازات تعیین شده است.

تمایز صدور چک از حساب مسدود با جرم کلاهبرداری

در نگاه اول، صدور چک از حساب مسدود ممکن است شبیه به جرم کلاهبرداری به نظر برسد، اما قانونگذار بین این دو تمایز قائل شده است. این تمایز از اهمیت حقوقی بالایی برخوردار است.

رویکرد قضایی و نظریه دیوان عالی کشور

پیش از سال ۱۳۵۳، در محاکم قضایی در خصوص ماهیت حقوقی صدور چک از حساب مسدود اختلاف نظر وجود داشت؛ برخی آن را در حکم چک بلامحل و برخی دیگر آن را کلاهبرداری می دانستند. برای رفع این ابهام، هیئت عمومی دیوان عالی کشور در تاریخ ۱۳۵۳/۰۳/۲۹ نظریه ای صادر کرد که بر اساس آن، صدور چک از حساب مسدود، اساساً از مصادیق ماده ۳ قانون صدور چک بلامحل (قانون پیشین) خارج نیست و باید مطابق با آن مورد رسیدگی قرار گیرد. این نظریه رویه قضایی را تثبیت کرد.

تفاوت ماهوی و تخصیص قانونگذار

تفاوت اساسی بین صدور چک از حساب مسدود و کلاهبرداری در این است که قانونگذار جرم صدور چک بلامحل (شامل چک از حساب مسدود) را به صورت خاص جرم انگاری کرده است. در کلاهبرداری، نیاز به «مانور متقلبانه» و «بردن مال دیگری» از طریق اغفال قربانی است. در حالی که در جرم صدور چک از حساب مسدود، صرف علم به بسته بودن حساب و صدور چک کافی است و نیازی به اثبات مانور متقلبانه گسترده یا اغفال نیست.

طبق نظر هیئت عالی قضائی استان مرکزی (۱۳۹۷/۱۰/۱۸)، صدور چک از حساب مسدود با علم به مسدود بودن، اگرچه نوعی سوءنیت است، اما به دلیل تخصیص قانونگذار، مشمول عنوان عام کلاهبرداری نمی شود و تحت ماده ۱۰ قانون صدور چک قابل تعقیب است.

مصادیق مشابه کلاهبرداری (چک سرقتی، متعلق به غیر)

با این حال، مواردی وجود دارد که صدور چک، حتی اگر از حساب مسدود نباشد، می تواند ماهیت کلاهبردی داشته باشد یا با جرایم دیگر همراه شود:

• صدور چک از دسته چک متعلق به دیگری: اگر فردی از دسته چک متعلق به شخص دیگری (مثلاً برادر یا دوست) استفاده کرده و با امضای خود یا جعل امضا اقدام به صدور چک کند، این عمل در زمره جرم صدور چک بلامحل (موضوع ماده ۷ و ۱۰) قرار نمی گیرد، زیرا جرم صدور چک بلامحل مربوط به حساب متعلق به خود فرد است. در چنین حالتی، جرم می تواند شامل کلاهبرداری، جعل، یا استفاده از سند مجعول باشد.
• صدور چک از چک های سرقتی یا مفقودی: اگر چک های سرقتی یا مفقودی استفاده شوند و با این چک ها مالی از کسی برده شود، این عمل می تواند مصداق کلاهبرداری، جعل، استفاده از سند مجعول و حتی سرقت باشد. در اینجا، «مانور متقلبانه» در استفاده از چک های فاقد اعتبار و ربط دادن آن ها به یک هویت دروغین، عنصر اصلی کلاهبرداری را تشکیل می دهد.

حقوق و چالش های گیرنده چک از حساب مسدود

گیرنده چکی که از حساب مسدود صادر شده است، با وجود مشکلات، دارای حقوقی برای پیگیری طلب خود است، اما این فرآیند می تواند چالش برانگیز باشد.

نحوه پیگیری قانونی و طرح دعوا

در صورتی که چکی از حساب مسدود دریافت کرده اید و صادرکننده آن با علم به مسدود بودن حساب اقدام به صدور کرده باشد، می توانید از مسیرهای قانونی زیر برای پیگیری استفاده کنید:

1. شکایت کیفری: با توجه به ماده ۱۰ قانون صدور چک، در صورتی که «علم و اطلاع» صادرکننده به مسدودی حساب اثبات شود، می توان شکایت کیفری مطرح کرد. این شکایت منجر به تعقیب قضایی صادرکننده و احتمالاً صدور حکم حبس برای وی خواهد شد. مزیت این روش، فشار بیشتر بر صادرکننده برای پرداخت وجه چک است.
2. طرح دعوای حقوقی (مطالبه وجه چک): گیرنده چک همواره می تواند با ارائه چک به دادگاه، دعوای حقوقی مطالبه وجه را مطرح کند. در این روش، حتی اگر شرایط جرم کیفری احراز نشود (مثلاً علم و اطلاع صادرکننده اثبات نشود)، دادگاه به عنوان یک سند بدهی به آن رسیدگی خواهد کرد. این مسیر طولانی تر است اما نهایتاً به صدور حکم برای پرداخت وجه منجر می شود.
3. درخواست صدور اجراییه: اگر چک از طریق ثبت در سامانه صیادی دارای جنبه قانونی باشد و شرایط لازم برای صدور اجراییه را دارا باشد (هرچند از حساب مسدود امکان ثبت نیست)، می توان مستقیماً از طریق مراجع ثبتی یا دادگستری درخواست صدور اجراییه برای وصول وجه چک را نمود.
4. توقیف اموال صادرکننده: پس از طرح دعوای حقوقی و یا شکایت کیفری، می توان با ارائه مدارک لازم، درخواست توقیف اموال منقول و غیرمنقول صادرکننده چک را از دادگاه یا مراجع مربوطه نمود تا طلب از محل این اموال وصول شود.

محدودیت ها و ملاحظات در وصول چک

با وجود مسیرهای قانونی، گیرنده چک از حساب مسدود با چالش هایی نیز مواجه است:

• طولانی بودن فرآیند: پیگیری حقوقی و کیفری چک ممکن است زمان بر باشد و به سرعت به نتیجه نرسد.
• امکان عدم شناسایی اموال کافی: در برخی موارد، صادرکننده ممکن است اموال کافی برای توقیف و پرداخت بدهی نداشته باشد، که این امر فرآیند وصول را پیچیده تر می کند.
• نیاز به اثبات علم و اطلاع در شکایت کیفری: اثبات اینکه صادرکننده از مسدود بودن حساب خود آگاه بوده است، همیشه آسان نیست و به جمع آوری شواهد و مستندات نیاز دارد.
• بی اعتبار بودن چک ثبت نشده در صیاد: اگر چکی از حساب مسدود صادر شود و در سامانه صیادی ثبت نگردد، قابلیت پیگیری به عنوان یک چک را از دست داده و صرفاً یک سند عادی محسوب می شود که فرآیند پیگیری آن پیچیده تر است.

راهکارهای پیشگیرانه و توصیه های حقوقی

پیشگیری همواره بهتر از درمان است. در مورد معاملات مالی با چک، آگاهی و رعایت نکات حقوقی می تواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری کند.

توصیه ها برای صادرکننده چک

به عنوان صادرکننده چک، رعایت نکات زیر ضروری است:

1. اطمینان از وضعیت حساب: قبل از صدور هرگونه چک، حتماً از فعال بودن و موجودی کافی حساب خود اطمینان حاصل کنید. می توانید از طریق اینترنت بانک، موبایل بانک، خودپردازها یا مراجعه حضوری به بانک وضعیت حساب را استعلام بگیرید.
2. عدم صدور چک از حساب مسدود: هرگز، تحت هیچ شرایطی، از حسابی که می دانید مسدود یا دارای محدودیت است، چک صادر نکنید. این کار جرم بوده و مجازات های سنگینی دارد.
3. استفاده از روش های پرداخت جایگزین: در صورت مسدود بودن حساب و نیاز مبرم به انجام معامله، از روش های پرداخت جایگزین مانند کارت به کارت، حواله بانکی، یا سفته و برات با پشتوانه مالی مشخص استفاده کنید.
4. مشاوره با وکیل متخصص: در صورت بروز هرگونه مشکل در خصوص مسدودی حساب یا نیاز به صدور چک در شرایط خاص، بلافاصله با یک وکیل متخصص در امور بانکی و چک مشورت کنید.
5. آگاهی از قوانین جدید: همواره از آخرین تغییرات قوانین مربوط به چک و مجازات های آن مطلع باشید.

توصیه ها برای گیرنده چک

به عنوان گیرنده چک، برای محافظت از منافع خود اقدامات زیر را انجام دهید:

1. استعلام وضعیت چک صیادی قبل از دریافت: قبل از پذیرش هر برگ چک صیادی، حتماً از طریق سامانه های مجاز (مانند اپلیکیشن های پرداخت، خودپردازها، اینترنت بانک یا سامانه پیامکی بانک مرکزی) شناسه ۱۶ رقمی چک را استعلام کنید. این استعلام اطلاعاتی در مورد وضعیت صادرکننده (مانند سابقه چک برگشتی) و وضعیت خود چک (مانند مسروقه یا مفقودی بودن) به شما می دهد.
2. تأیید ثبت چک در سامانه: مطمئن شوید که صادرکننده چک، اطلاعات آن را در سامانه صیادی ثبت کرده و شما نیز آن را تأیید نمایید. بدون ثبت و تأیید، چک از اعتبار قانونی برخوردار نیست.
3. هوشیاری نسبت به مبالغ بالا: در معاملات با مبالغ بسیار بالا، دقت و احتیاط بیشتری به خرج دهید و در صورت امکان، از روش های پرداخت مطمئن تر مانند حواله بانکی یا تهاتر استفاده کنید.
4. مشورت با وکیل در صورت دریافت چک مشکل دار: اگر چکی دریافت کردید که از حساب مسدود صادر شده است یا مشکل دیگری دارد، فوراً با یک وکیل متخصص مشورت کرده و اقدامات قانونی لازم را انجام دهید تا فرصت های قانونی را از دست ندهید.
5. عدم اعتماد به وعده های شفاهی: صرفاً به وعده های شفاهی صادرکننده مبنی بر رفع مسدودی یا تأمین موجودی اکتفا نکنید و تا زمان اطمینان از صحت و اعتبار چک، از تحویل کالا یا ارائه خدمات خودداری کنید.

نتیجه گیری: عواقب جدی و لزوم احتیاط حداکثری در معاملات مالی

موضوع صدور و ثبت چک از حساب مسدود، یکی از جنبه های حساس و پیچیده در نظام حقوقی و بانکی کشور است. با توجه به قوانین جدید، به ویژه سامانه صیادی، ثبت چک از حساب مسدود عملاً ناممکن شده و در صورت صدور برگه چک از چنین حسابی، اعتبار قانونی آن بسیار پایین خواهد بود. قانونگذار برای صادرکننده ای که با علم و اطلاع از مسدودی حساب خود اقدام به صدور چک می کند، مجازات های کیفری سنگینی در نظر گرفته است که در حکم صدور چک بلامحل بوده و حتی قابلیت تعلیق ندارد. این رویکرد سخت گیرانه، نشان دهنده اهمیت حفظ اعتبار چک و جلوگیری از سوءاستفاده های مالی است.

برای هر دو طرف معامله – صادرکننده و گیرنده – آگاهی کامل از این قوانین و رعایت احتیاط حداکثری حیاتی است. صادرکنندگان باید همواره از وضعیت حساب خود اطمینان حاصل کرده و هرگز از حساب های مسدود چک صادر نکنند. در مقابل، گیرندگان چک نیز موظفند قبل از پذیرش هر برگ چک، از طریق سامانه های مجاز، وضعیت آن را استعلام و ثبت آن را تأیید نمایند. در هر مرحله از این فرآیند، مشاوره با متخصصین حقوقی و وکلای پایه یک دادگستری می تواند راهگشا باشد و از بروز مشکلات حقوقی و مالی پیچیده پیشگیری کند. پیچیدگی های قانونی پیرامون چک، به خصوص در مواردی مانند مسدودی حساب، لزوم مسئولیت پذیری و دقت در تمامی مراحل استفاده از این ابزار مالی را دوچندان می سازد.